Ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης Κουόμο χτυπά τα χέρια και δίνει την εντολή να ανοίξουν οι κουρτίνες. Πίσω από αυτές, βρίσκονται αραδιασμένες σειρές από μπουκάλια με αντισηπτικό υγρό. Με απίστευτο θεατρινισμό, ανακοινώνει ότι η Νέα Υόρκη έχει τη δυνατότητα να κατασκευάζει μόνη της 100.000 γαλόνια την εβδομάδα από το συγκεκριμένο προϊόν «για να αντιμετωπίσει τις ελλείψεις και την αισχροκέρδεια».
Μια μικρή λεπτομέρεια: το συγκεκριμένο υγρό, θα παρασκευάζεται από τους κρατούμενους των φυλακών της πολιτείας, που θα πληρώνονται με λιγότερο από ένα δολάριο την ώρα, ενώ οι ίδιοι δεν θα επιτρέπεται να το χρησιμοποιούν!
Οι τρόποι με τους οποίους ο καπιταλισμός προσπαθεί να αντιμετωπίσει τις κρίσεις δεν στερούνται καμίας φαντασίας. Σε τέτοιες στιγμές δείχνει φανερά το πραγματικά αποκρουστικό του πρόσωπο. Στις ΗΠΑ εκατομμύρια παιδιά που τρέφονται αποκλειστικά στο σχολείο απειλούνται με λιμοκτονία, εκατομμύρια θέσεις εργασίας είναι σίγουρο ότι θα χαθούν, ενώ στις ουρές δεν στέκονται μόνο όσοι θέλουν να ψωνίσουν από τα σούπερ μάρκετ αλλά κι εκείνοι που περιμένουν να αγοράσουν όπλα για να είναι έτοιμοι όταν θα έρθουν οι αναταραχές εξαιτίας των οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων που θα δημιουργήσει η πανδημία… Ο κυνισμός ενός συστήματος που υπαγορεύει με μορφή πανδημίας το «ο θάνατός σου η ζωή μου»… Όπως η ανοσία της αγέλης –όρος και αυτός!– που εφαρμόζει ουσιαστικά ακόμα και τώρα το Ηνωμένο Βασίλειο, με τον Τζόνσον και τους ομογάλακτούς του να ανακοινώνουν δημόσια ότι «για τους ηλικιωμένους είναι πιο ανώδυνος ο θάνατος από τον κορονοϊό από τον καρκίνο»…
Όμως δεν χρειάζεται να πάμε μέχρι τις ΗΠΑ για να δούμε τον κυνισμό αυτό κατά πρόσωπο. Ο Άδωνις Γεωργιάδης, με την ανακοίνωση των μέτρων για τους εργαζόμενους που πλήττονται από το κλείσιμο επιχειρήσεων και καταστημάτων, δηλώνει ότι «τα χρήματα που θα δώσουμε είναι αρκετά, αφού μένουν σπίτι και δεν έχουν έξοδα» (!) και για να μην έχουμε παρεξηγήσεις, λέει ότι «δεν αναστέλλονται οι πληρωμές χρεών, απλά αναστέλλονται οι τηλεφωνικές οχλήσεις των εισπρακτικών εταιρειών»!!! Την Τετάρτη ανακοινώθηκε ότι στο σύστημα Εργάνη έχουν ήδη δηλωθεί 30.000 απολύσεις, χωρίς να μιλήσουμε για όλους εκείνους που δουλεύουν «μαύρα», περιστασιακά, ανασφάλιστοι και που δεν μπορούν φυσικά να δηλωθούν στο «σύστημα» για το οποίο είναι αόρατοι.
Υπάρχουν όμως και άλλοι «αόρατοι»: αυτοί που κατά εκατοντάδες δουλεύουν σε μεγάλες επιχειρήσεις, εργοστάσια, υπηρεσίες, σούπερ μάρκετ… Η ανακοίνωση της κυβέρνησης για απαγόρευση των συγκεντρώσεων άνω των 10 ατόμων σε ανοιχτούς χώρους και σε σπίτια για λόγους ψυχαγωγίας, μόνο αγανάκτηση μπορεί να προκαλεί σε όλους εκείνους τους εργασιακούς χώρους που λειτουργούν, στις περισσότερες περιπτώσεις με ελάχιστα μέτρα προστασίας που συνήθως τα προμηθεύονται οι ίδιοι οι εργαζόμενοι. Για πολλούς εργαζόμενους, το «social distancing» -«κοινωνική αποστασιοποίηση» το λένε- ισχύει μόνο όταν αφορά τις διεκδικήσεις. Πλύνε τα χέρια, φόρα τη μάσκα και μην μιλάς. Για να μην μιλήσουμε και για άλλους χώρους, που ξαφνικά έγιναν και αυτοί αόρατοι, όπως τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των προσφύγων, οι στρατώνες και οι φυλακές, εκεί που τα σώματα έγιναν δια τις βίας απλώς σώματα, όπου δεν μπορούν να ξεφύγουν, αναλώσιμοι, χωρίς social distancing μεταξύ τους αλλά με αποστασιοποίηση μιας κοινωνίας που χωρίζει τους ανθρώπους σε αυτούς που «αξίζουν» και «δεν αξίζουν» να γλυτώσουν από το κακό…
«Σε περίοδο κρίσης, κάποιες ιδέες που φαίνονται αδύνατες γίνονται δυνατές…»
Ο Μίλτον Φρίντμαν είχε δίκιο. Μιλώντας φυσικά για τις ιδέες του νεοσυντηρητισμού. Το ζήσαμε με τα μνημόνια. Το ζούμε και τώρα, που το σύστημα κάνει μια γενικευμένη δοκιμή καταπάτησης στοιχειωδών δικαιωμάτων, ακόμα και αυτού της συνάντησης λίγων ανθρώπων στον ανοιχτό αέρα, όταν όλοι λένε ότι αν τηρήσεις στοιχειώδεις κανόνες δεν υπάρχει κίνδυνος. Στην παραλία της Θεσσαλονίκης, έκπληκτοι οι κάτοικοι που βγήκαν για βόλτα είδαν τις μονάδες Δίας να τους καλούν να γυρίσουν σπίτια τους. Στη Χιλή κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος με πρόσχημα τον κορονοϊό. Στη Μεγάλη Βρετανία, το πρώτο μέτρο που νομοθετεί ο Μπόρις Τζόνσον είναι να δώσει για δύο χρόνια (!) υπερεξουσίες στην αστυνομία, να συλλαμβάνει όποιον θεωρεί ύποπτο για κρούσμα κορονοϊού (!!!). Μάλιστα. Με το όπλο θα θερμομετρούν και με το γκλομπ θα κάνουν τη διάγνωση. Απλά πράγματα.
Τι φοβούνται λοιπόν τόσο πολύ;
Ήδη η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας προειδοποιεί ότι μπορεί να χαθούν 25.000.000 θέσεις εργασίας σε όλον τον κόσμο. «Ωστόσο, εάν υπάρξει μία διεθνώς συντονισμένη πολιτική, όπως συνέβη και με την οικονομική κρίση του 2008/9, τότε ο αντίκτυπος για την παγκόσμια ανεργία θα μπορούσε να είναι σημαντικά μικρότερος», αναφέρει η ίδια οργάνωση. Μόνο που είδαμε στην πράξη τι ακριβώς σημαίνει κάτι τέτοιο: γιγάντωση της ελαστικής και επισφαλούς εργασίας, της δουλειάς με το κομμάτι, της δουλειάς χωρίς προστασία, χωρίς το στοιχειώδες δικαίωμα της καθολικής πληρωμένης άδειας σε περιπτώσεις κρίσεων όπως η σημερινή, με τον φόβο της απόλυσης. Και μάλιστα σε ένα έδαφος ήδη υπονομευμένο από τα προηγούμενα χρόνια της κρίσης.
Ο πρωθυπουργός στο διάγγελμά του στις 17 Μάρτη δήλωσε ότι «βρισκόμαστε σε πόλεμο με έναν αόρατο εχθρό». Και μας κάλεσε όλους, με πνεύμα εθνικής ομοψυχίας, να τον πολεμήσουμε.
Μόνο που ο εχθρός δεν είναι αόρατος. Είναι πολύ-πολύ ορατός. Και η εθνική ομοψυχία, για ακόμα μια φορά σημαίνει την προστασία του κέρδους και του συστήματός τους.
Για την εξουσία ο εχθρός ήταν και θα είναι τα δικαιώματα και οι ανάγκες του κόσμου της εργασίας. Γιατί ένα σύστημα που θα έχει αυτά στην προμετωπίδα του είτε δεν θα ζει κρίσεις σαν τις σημερινές, είτε θα τις αντιμετωπίζει εν τη γενέσει τους. Όσοι βιάζονται να πουν ότι ξαφνικά ο Μητσοτάκης «έπαθε κρίση κομμουνισμού» επειδή μίλησε για το εντελώς στοιχειώδες –μίλησε, δεν έπραξε– για την ανάγκη να στηριχθούν οι γιατροί των δημόσιων νοσοκομείων, κάνουν μεγάλο λάθος. Γιατί εκτός από σπίτι, μένουμε κι Ευρώπη, η οποία αντί να πει ότι διαγράφει το δυσβάσταχτο χρέος δηλώνει ότι θα αγοράσει ομόλογα αξίας 12 δις, δώρο στις τράπεζες, ουσιαστικά δηλαδή νέο δάνειο. Γιατί εκτός από σπίτι μένουμε και ΝΑΤΟ, με τις τεράστιες πολεμικές δαπάνες να στερούν πολύτιμους πόρους για τα δημόσια αγαθά.
Όχι, ο Μητσοτάκης δεν έγινε ξαφνικά φιλολαϊκός. Για την υγεία, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν είναι ασπιρίνες για τον καρκίνο, εν προκειμένω τον ιό. Γιατί αντί να ανακοινώσει δωρεάν μαζικά τεστ για όλους συνεχίζει να τονίζει την ατομική ευθύνη. Γιατί δεν έχει γίνει ακόμα καμία από τις προσλήψεις υγειονομικών που τάζει. Γιατί ο Κικίλιας αρνείται να δει «τους μαχόμενους γιατρούς» που οι ίδιοι μας καλούν να χειροκροτάμε από τα μπαλκόνια. Γιατί τους ζητά να δουλέψουν ουσιαστικά χωρίς μέτρα αυτοπροστασίας κι όταν κατά δεκάδες το προσωπικό των νοσοκομείων μπαίνει σε καραντίνα. Γιατί οι κλίνες που λέει ότι θα διαθέσει κόβονται από άλλες ανάγκες περίθαλψης, δεν είναι καινούριες. Γιατί ο «ασυμπτωματικός» ασθενής μπορεί να κάνει στον ιδιώτη τεστ, στο δημόσιο όμως τον καλεί να πάει όταν είναι ένα βήμα πριν ή μετά την πνευμονία.
Γιατί όλα τα μέτρα που παίρνει δεν έχουν στόχο το ξεθεμελίωμα ενός συστήματος που βασίζεται στο κέρδος. Ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Στουρνάρας δηλώνει ότι τα μέτρα που θα αναληφθούν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του ιού πρέπει να “ζυγιστούν” ώστε να «μην επιβαρύνουν υπέρμετρα τη δημοσιονομική πολιτική». Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν αναστέλλουν τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, όμως κανένα μέτρο δεν ανακοινώθηκε για την αναστολή των υποχρεώσεων των εργαζομένων. Κι ας μην βιαστούμε να πούμε ότι οι τράπεζες, οι εφορίες, οι εισπρακτικές, οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας «παγώνουν» για το διάστημα που θα διαρκεί η κρίση την πληρωμή των δανεικών και των διακανονισμών. Γιατί σε μερικούς μήνες από τώρα, θα κληθούν να πληρώσουν. Με ανύπαρκτο εισόδημα για εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους. Που θα αργήσουν πολύ να ορθοποδήσουν και πάλι. Γιατί το «μαξιλαράκι» που υπήρχε τον πρώτο καιρό των μνημονίων, τώρα δεν υπάρχει. Γιατί εκατοντάδες χιλιάδες μισθωτοί, βλέπουν τον μισθό τους να εξανεμίζεται πολύ πριν το τέλος του μήνα. Γιατί το άνοιγμα των σούπερ μάρκετ και τις Κυριακές, η 12ωρη εργασία, η γενικευμένη τηλε-εργασία και ελαστική εργασία χωρίς ωράριο είναι ένα «dream come true» των νεοσυντηρητικών σε όλον τον κόσμο.
Έτσι λοιπόν τις τελευταίες μέρες, μαθαίνουμε πώς να αποφεύγουμε ο ένας τον άλλον. Άραγε όταν θα περάσει όλο αυτό θα θυμηθούμε πώς να βρεθούμε; Μετά την καραντίνα, θα έρθουν οι μέρες εκείνες που θα ενώσουμε ξανά τα κορμιά και τις φωνές, που θα μας θυμίσουν ποια είναι τα πραγματικά όρια και τα πραγματικά δεσμά που πρέπει να γκρεμίσουμε;
Μέχρι τότε, ας πλύνουμε τα χέρια μας, αλλά ας τα υψώσουμε την ίδια στιγμή με αλληλεγγύη, συλλογικότητα και διεκδίκηση! Ας φορέσουμε τη μάσκα μας, αλλά ας μην κλείσουμε το στόμα!
της Αιμιλίας Τσαγκαράτου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου