Η κατάρρευση της τηλεκπαίδευσης και η αναγκαιότητα του ανοίγματος των σχολείων με τις κατάλληλες συνθήκες

αναδημοσίευση από https://selidodeiktis.edu.gr

του Στέφανου Μακρυγιάννη,

Το σημερινό κρασάρισμα τόσο του webex όσο και του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου αποτελεί παράδειγμα που καταδεικνύει ξεκάθαρα την περιφρονητική και υποκριτική στάση του Υπουργείου Παιδείας απέναντι στο δικαίωμα όλων των παιδιών στην δημόσια δωρεάν εκπαίδευση.

Και δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσουμε επαναστατικά καν (στην αρχή τουλάχιστον) και έτσι θα αποφύγουμε και την κατηγορία για ιδεοληψία από τους κυβερνώντες!

Αρχικά να σημειωθεί πως η δημόσια δωρεάν εκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες και καθολικό δικαίωμα. “Όλοι οι Έλληνες έχουν δικαίωμα δωρεάν παιδείας, σε όλες τις βαθμίδες της, στα κρατικά εκπαιδευτήρια” λέει το Σύνταγμα. Προσοχή δεν λέει “μερικοί”, δεν λέει “εφόσον”, δεν λέει “υπό προϋποθέσεις” δεν λέει “όταν”. Λέει όλοι, σε όλες τις βαθμίδες, τελεία. Αντίστοιχα αποσπάσματα μπορούμε να βρούμε σε σειρά διεθνών συμφώνων, συμβάσεων, συνθηκών που έχει υπογράψει και κυρώσει η Ελλάδα και άρα υπερέχουν του οποιοδήποτε εσωτερικού δικαίου παράγει οποιαδήποτε κυβέρνηση.

Κάθε φορά που νομοθετείται κάτι που βάζει νομικό, φυσικό, οικονομικό ή άλλο φραγμό ή/και διακρίσεις στην δημόσια δωρεάν παροχή εκπαίδευσης παραβιάζεται το Σύνταγμα. Αντίστοιχα με αναφορά στο διεθνές δίκαιο παραβιάζονται τμήματα των αρχών της “διαθεσιμότητας” και της “προσβασιμότητας” σύμφωνα με το Γενικό σχόλιο 13 της Επιτροπής για τα Κοινωνικά, Πολιτιστικά και Οικονομικά Δικαιώματα (Το αντίστοιχο Σύμφωνο είναι από αυτά που έχουν κυρωθεί και ισχύουν στην Ελλάδα).

Πάμε τώρα στο αντικείμενο υπό συζήτηση: Εξ αποστάσεως σύγχρονη εκπαίδευση.

Έχουν όλοι οι μαθητές δυνατότητα πρόσβασης; Όχι. Άλλοι/ες γιατί δεν έχουν υλικό και λογισμικό, άλλοι γιατί δεν έχουν σύνδεση στο διαδίκτυο ή έχουν αλλά χαμηλής ταχύτητας. Κατά τεκμήριο οι πιο ευάλωτες οικονομικά ομάδες της κοινωνίας είναι αυτές που δεν έχουν την αναγκαία πρόσβαση. Η κυβέρνηση εδώ και μήνες παρά τις εξαγγελίες περί ψηφιακού κράτους δεν έχει διασφαλίσει ταχείες συνδέσεις σε όλες τις οικογένειες ούτε το αναγκαίο υλικό ίδιας ποιότητας. Πρώτος φραγμός και διάκριση.

Έστω όμως πως κάθε μαθητής / μαθήτρια έχει όλα τα ελάχιστα αναγκαία. Δεν έχει ωστόσο τα ίδια: άλλο εργαλείο ο υπολογιστής, άλλο το smartphone, άλλο το tablet (να μην αναφέρουμε την αστειότητα της σύνδεσης από σταθερό…) Δηλαδή δεν έχουν όλοι οι μαθητές/τριες τις ίδιες δυνατότητες συμμετοχής, παρακολούθησης και διάδρασης στο μάθημα. Τα λίγα κυβερνητικά tablet για κάποιους μαθητές δεν αντιστοιχούν στις ανάγκες ούτε ποσοτικά ούτε ποιοτικά. Δεύτερος φραγμός και διάκριση.

Αλλά έστω πως όλοι είχαν τα καλύτερα! Η ίδια η μέθοδος έχει σαφείς περιορισμούς που αδικούν μαθητές- τριες που χρειάζονται εξατομικευμένες προσεγγίσεις για χίλιους δύο λόγους. Δεν μαθαίνουν όλοι και όλες με τον ίδιο τρόπο. Η ψυχολογία τον καιρό της επιδημίας δημιουργεί αυξημένες ανάγκες στήριξης των παιδιών ενώ υπάρχουν έτσι κι αλλιώς μαθησιακές δυσκολίες. Η με ενιαίο τρόπο σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση, με τη δημόσια έκθεση που προϋποθέτει, επιβάλλει μια κρησάρα ομοιομορφίας στη διδακτική πράξη αποκλείοντας μαθητές διστακτικούς ή άλλους/ες με διαφοροποιημένες ανάγκες. Για τέτοιες περιπτώσεις η δια ζώσης διδασκαλία αλλά και το εκπαιδευτικό κίνημα έχουν βρει και έχουν επιβάλει απαντήσεις (παράλληλη, ενισχυτική, ολοήμερο ΖΕΠ + διαφοροποιημένη διδακτική πράξη στη τάξη κτλ) Τρίτος φραγμός και διάκριση.

Αλλά έστω πάλι πως υπήρχε στις άλλες άκρες των οθονών μια φανταστική τάξη με σούπερ εξοπλισμό παντού και όλοι οι μαθητές/τρίες ήταν ο φανταστικός Μέσος Όρος που τόσο αρέσει στην κ. Κεραμέως. Όσο πέφτει η ηλικία των παιδιών τόσο η εξ αποστάσεως γίνεται επικοινωνία και όχι εκπαίδευση. Άρα κάπου χάνεται… και η ίδια η εκπαίδευση.

Προσπερνώ ζητήματα μεθοδολογίας, επιμόρφωσης γιατί θα ήθελαν άλλο αυτόνομο αναλυτικό σχόλιο. Απλά ρωτάω: τι θα έκανε μια υποθετική τυπική τίμια αστικοδημοκρατική κυβέρνηση που ήθελε όντως να στηρίξει τη δημόσια εκπαίδευση σε καιρό επιδημίας;;; (και για να είμαι ξεκάθαρος δεν ελπίζω στην ύπαρξη κάποιας τέτοιας – δεν αναθέτω σε “σωτήρες” τη λύση)

Αρχικά θα έκανε τα πάντα για να μην πάει σε εξ αποστάσεως!!!

Θα φρόντιζε εξ αρχής κάθε παράμετρο ώστε να μην χαθεί ούτε ώρα μάθημα: κανένα κενό εκπαιδευτικού.

Θα φρόντιζε όλες τις συνθήκες υγιεινής και τα μέτρα προστασίας: ασπίδα με τεστ στα σχολεία, δωρεάν μάσκες υψηλής ποιότητας, μόνιμο προσωπικό καθαριότητας πλήρους απασχόλησης.

Θα μείωνε το μέγεθος των τμημάτων

~ κυρίως για να αποφύγει να πάει σε εξ αποστάσεως μορφές

~ αλλά και για να υπάρχει έστω μια δυνατότητα εξατομικευμένης διδασκαλίας εάν πήγαινε…

Εάν έφτανε σε εξ αποστάσεως αναγκαστικά θα είχε προνοήσει όλοι οι μαθητές/τριες/εκπαιδευτικοί να έχουν υψηλής ταχύτητας συνδέσεις και τα κατάλληλα εργαλεία, θα αναβάθμιζε το σχολικό δίκτυο, θα έδινε δωρεάν στους πολίτες βιβλία, ταινίες, μουσική, όλα τα ποικίλα αγαθά του πολιτισμού.

Μοιραία λοιπόν καταλήγουμε σε πιο πολιτικές διαπιστώσεις. Όλα τα εμπόδια που αναφέρθηκαν δεν οφείλονται στην έλλειψη πόρων. Αυτοί υπάρχουν και βλέπουμε που πάνε. Ούτε οφείλονται σε κάποιο είδος υπουργικής βλακείας. Οφείλονται σε πολιτικές επιλογές, είναι ταξικοί φραγμοί που βαφτίζονται ατομική ευθύνη των οικογενειών ή των μαθητών και οδηγούν παιδιά από τα λαϊκά στρώματα σε λιγότερη, μερική ή και καθόλου εκπαίδευση ώστε να βρεθεί το αυριανό αναλώσιμο ευέλικτο και εκμεταλλεύσιμο εργατικό δυναμικό για τη ζούγκλα της αγοράς εργασίας. Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός της εποχής μας και οι κυβερνήσεις που τον υπηρετούν ουσιαστικά περικόπτουν/καταργούν/παρεμποδίζουν ακόμα και τυπικά αστικοδημοκρατικά δικαιώματα ώστε να διασφαλιστούν τα κέρδη των λίγων. Και για αυτό πρέπει να ανατραπούν. Άλλο τόσο το κίνημα πρέπει να αποκαλύψει τις συνέπειες της εξ αποστάσεως και να αγωνιστεί τα σχολεία να ανοίξουν με τις κατάλληλες συνθήκες όσο το δυνατόν ταχύτερα.