152 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο εργάζονται

152 εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο είναι αναγκασμένα να εργάζονται για να συνεισφέρουν στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχεί σε ένα στα δέκα παιδιά παγκοσμίως και στην συντριπτική πλειονότητά τους τα παιδιά βρίσκονται στην Ασία και την Αφρική. Τα 72 εκατομμύρια από τα παιδιά ζουν στην Αφρική και τα 62 εκατομμύρια ζουν στην Ασία. Τα στοιχεία έδωσε στη δημοσιότητα η Unicef στην Κολωνία, μια ημέρα πριν από την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας. Τα μισά από τα παιδιά που εργάζονται διαβιούν κάτω από ιδιαίτερα δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες, σύμφωνα με την έκθεση του διεθνούς οργανισμού.

Το 70% των παιδιών εργάζονται στη γεωργία. Η Unicef κάλεσε κυβερνήσεις, ενώσεις πολιτών και επιχειρήσεις να καταπολεμήσουν τις αιτίες της παιδικής εργασίας που είναι η ακραία φτώχεια.

Υπάρχει όμως και μια θετική εξέλιξη τα τελευταία χρόνια και αυτή είναι ότι τις προηγούμενες δεκαετίες o αριθμός των παιδιών που εργάζονται μειώθηκε. Το 2000 ο αριθμός των παιδιών που εργάζονταν ήταν 246 εκατομμύρια και το 2016 ο αριθμός τους έφθασε στα 152 εκατομμύρια. Παρόλα αυτά όμως οι ρυθμοί της υποχώρησης μειώθηκε. Σύμφωνα με την έκθεση του διεθνούς οργανισμού μέχρι το 2025 ο αριθμός των παιδιών που θα εργάζονται θα είναι 121 εκατομμύρια.

Απαραίτητη η ενημέρωση γονιών και παιδιών

Παράλληλα η οργάνωση «terre des hommes» προτείνει στρατηγικές ώστε να αποφευχθούν οι δυσμενείς συνέπειες της παιδικής εργασίας. Για παράδειγμα μια σειρά κυβερνήσεων θα πρέπει να εφαρμόσουν το μέτρο της υποχρεωτικής σχολικής εκπαίδευσης. Κρατικοί φορείς επίβλεψης θα πρέπει να ενισχυθούν και παράλληλα θα πρέπει να αυξηθεί το κατώτατο όριο ηλικίας σύμφωνα με το οποίο τα παιδιά θα επιτρέπεται να εργάζονται.Παράλληλα θα πρέπει να γίνουν πιο αυστηροί οι νόμοι για όσους απασχολούν παράνομα παιδιά. Ακόμη γονείς αλλά και παιδιά θα πρέπει να ενημερώνονται για τις αρνητικές συνέπειες της παιδικής εργασίας.

Η επιτροπή της γερμανικής Βουλής, η οποία ασχολείται με θέματα που αφορούν την παιδική εργασία αναφέρει ότι τα παιδιά αυτά ζουν σε ένα φαύλο κύκλο, ο οποίος συντηρείται από τη φτώχεια και την έλλειψη εκπαίδευσης.

Ακόμη η ανθρωπιστική οργάνωση «Ψωμί για τον κόσμο» και το Συνδικάτο Αγωγή και Επιστήμη ξεκίνησαν μια διαδικτυακή καμπάνια για το τέλος της εκμετάλλευσης της παιδικής εργασίας.

Για παράδειγμα γνωστοποιεί ότι μέσω της αγοράς πολλών προϊόντων οι Γερμανοί καταναλωτές συμβάλουν άθελά τους στην εκμετάλλευση των παιδιών. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να είναι πιο προσεκτικοί και να ελέγχουν καλύτερα τα προϊόντα που αγοράζουν.

Oι περιπτώσεις των παιδιών που εργάζονται στην Ελλάδα δεν είναι λίγες.

Όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Αναστασία Καρκούλια, δικηγόρος του Δικτύου για τα Δικαιώματα του Παιδιού «η πλειοψηφία των περιστατικών που φτάνουν στο Δίκτυο είναι παιδιά από Πακιστάν και Μπαγκλαντές, αλλά και από Αφγανιστάν ή και Αλγερία.

Είναι παιδιά από χώρες όπου συνήθως εργάζονται από την ηλικία των πέντε ετών, οπότε αρκετές φορές είναι το μόνο που γνωρίζουν. Μάλιστα, πολλές φορές μέσα από την κοινότητά τους υπάρχουν και κυκλώματα τα οποία, με το που φτάνουν οι ανήλικοι στην Ελλάδα, τους παίρνουν και τους προωθούν στην εργασία. Είναι συνήθως ομοεθνείς τους ή άνθρωποι από τρίτες χώρες που τους παραλαμβάνουν και τους προωθούν στην εργασία».

Η κ. Καρκούλια επισημαίνει ότι «τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε εντοπίσει περίπου 350 παιδιά, αυτή τη στιγμή έχουν περίπου 90 ενεργές υποθέσεις και τα παιδιά που εργάζονταν ή εργάζονται είναι περίπου 2 στα 3 παιδιά από Πακιστάν και Μπαγκλαντές. Κάποια από αυτά σε απάνθρωπες συνθήκες πχ σε αγροτικές περιοχές χωρίς μισθό (ακολουθήθηκαν οι νομικές ενέργειες) κτλ και κάποια λίγα σε μικρομάγαζα γειτονιάς όπου συνήθως λαμβάνουν κάποιο μισθό αλλά ανασφάλιστα».

Όσον αφορά στα γενικά χαρακτηριστικά με βάση τις υποθέσεις που χειρίζεται το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού πρόκειται για ηλικίες από 14-18 ετών, «είναι παιδιά που δεν έχουν πάει καθόλου ή ελάχιστα στο σχολείο, που εργάζονται στις χώρες καταγωγής τους, είναι παιδιά που δεν έχουν προστατευτικό δίκτυο στην Ελλάδα, πρόκειται και για παιδιά που δεν έχουν εντοπιστεί από τις Αρχές για πάνω από έναν χρόνο και είναι άστεγα». «Διότι η εμπειρία μας έχει δείξει ότι όταν έρχονται σε επαφή με τις ελληνικές Αρχές ή με κάποια οργάνωση κι άρα βλέπουν ότι δεν είναι μόνα, τότε γλιτώνουν, μπορείς να τα ‘τραβήξεις’ κατά κάποιον τρόπο. Άλλες φορές όμως, όταν είναι πάνω από έναν χρόνο άστεγα, τότε είναι δύσκολο να εντοπιστούν. Αν δεν έχει πού να κοιμηθεί και να φάει ένα παιδί τότε αναγκάζεται να εργαστεί χωρίς καν να πληρώνεται και για αμοιβή παίρνει ένα φρούτο».

Όπως υπογραμμίζει η κ. Καρκούλια, το πιο δύσκολο κομμάτι αφορά «στα “αζήτητα” θα λέγαμε παιδιά, δηλαδή αυτά που δεν έχουν κάρτα ασύλου, δεν έχουν κάποιο κρατικό έγγραφο άρα είναι στη γκρίζα ζώνη. Θεωρούμε ότι υπάρχουν πολλά παιδιά, τα οποία δεν έχει εντοπίσει κανείς ποτέ. Στη συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεών μας έχουμε παιδιά άστεγα, “ακατάγραφα” κι ασυνόδευτα ανήλικα. Απευθυνόμαστε σε αυτόν τον πληθυσμό κατά κύριο λόγο, διότι όταν ένα παιδί φτάνει στην Ελλάδα θέλει να έχει ένα σπίτι και έγγραφα για να μην αισθάνεται ανά πάσα στιγμή ότι είναι έκθετο στην απέλαση, στην κακοποίηση, στην εκμετάλλευση».

Το «Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού» (Δίκτυο) είναι μη κερδοσκοπικό σωματείο που έχει ως στόχο την προάσπιση των δικαιωμάτων του παιδιού, όπως αυτά ορίζονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (1989) του ΟΗΕ.

Από την αρχή του 2019 μέχρι και τον Μάιο, οι Ομάδες Κοινωνικής Εργασίας στο δρόμο (Street Work) της ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων ήρθαν σε επαφή με περίπου 550 παιδιά που ζουν στους δρόμους της Θεσσαλονίκης και επιβιώνουν δουλεύοντας, από τα οποία περίπου 450 είναι ασυνόδευτα ανήλικα προσφυγόπουλα και τα 95 είναι από την Ελλάδα ή άλλες βαλκανικές χώρες.

Από τα Βαλκάνια, τα περισσότερα παιδιά που εντοπίστηκαν προέρχονται από τη Βουλγαρία, την Αλβανία και την Ελλάδα.

«Πρόκειται για παιδιά που θεωρούν την εργασία ‘κανονικότητα’ αφού μεγάλωσαν στις χώρες τους δουλεύοντας και για να φτάσουν στην Ελλάδα ταξίδεψαν επίσης δουλεύοντας κυρίως στην υφαντουργία, στην αλιεία και στα βυρσοδεψεία. Οπότε, ο κίνδυνος είναι αφενός να πιστεύουν ότι και στη χώρα μας επιτρέπεται η παιδική εργασία, αφετέρου να εθιστούν στην παρανομία κι αργότερα ως νεαροί ενήλικες να βρεθούν αντιμέτωποι με βαριές ποινές», τονίζει ο επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας της ΑΡΣΙΣ, Θωμάς Χαραλαμπίδης.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία στην Ελλάδα δουλεύουν 13400 μεταξύ 15-18 ετών. Τα επίσημα στοιχεία δεν καταγράφουν μικρότερες ηλικίες. Υποθέτουμε ότι είναι μερικές χιλιάδες που τουλάχιστον εποχικά συνεισφέρουν στον οικονομικό προϋπολογισμό αν και είναι αόρατοι αυτοί οι μικροί βιοπαλαιστές από τις στατιστικές αλλά ορατοί σε όποιον ψάχνει ή θέλει να δει...

ΚΝΑ / DPA / Μαρία Ρηγούτσου DW, AΠΕ, CNN Greece, ΕΛΣΤΑΤ