Ιδιαίτερη αίσθηση έχει προκαλέσει η αποκάλυψη ότι εργαζόμενοι μαθητές του Εσπερινού ΓΕΛ Χανίων δεν μετείχαν στις Πανελλαδικές Εξετάσεις την περασμένη Παρασκευή, διότι δεν το επέτρεψαν οι εργοδότες τους. Όχι μόνο δεν τους δόθηκε άδεια, αλλά δεν εξασφαλίστηκε ούτε καν αλλαγή της βάρδιας τους ώστε να μπορέσουν να συμμετάσχουν στις εξετάσεις.
Το θέμα έγινε γνωστό από ανάρτηση της διευθύντριας του σχολείου σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης και, σύμφωνα με συνέντευξή της, μόνο δύο από τους επτά μαθητές του Εσπερινού ΓΕΛ προσήλθαν στις εξετάσεις. Οι τρεις από τους υπόλοιπους πέντε σίγουρα παρεμποδίστηκαν να εξεταστούν, ενώ οι άλλοι δύο επικαλούνται πως η απόφαση ήταν δική τους και πάρθηκε την τελευταία στιγμή. Τα στοιχεία των επιχειρήσεων που εργάζονταν οι μαθητές, όπως και των ίδιων των μαθητών, δεν έχουν γνωστοποιηθεί. Σύμφωνα πάντως με σχετικές δηλώσεις της διευθύντριας1, πρόκειται για μαθητές «περίπου σαράντα χρονών, οικογενειάρχες, χωρίς μεγάλη οικονομική άνεση, κάποιοι εκ των οποίων ερχόντουσαν εκτός Χανίων για να παρακολουθήσουν τα μαθήματα».
Είναι προφανές ότι βρισκόμαστε μπροστά σε απαράδεκτες και προκλητικές εργοδοτικές ενέργειες, που χτυπούν άμεσα τα εργασιακά και μορφωτικά δικαιώματα των εργαζομένων μαθητών. Ενώ όμως στα σχετικά δημοσιεύματα υπάρχουν εκφράσεις όπως «πρωτοφανές», «εξοργιστικό» ή «καταγγελία-σοκ», ταυτοχρόνως γίνεται και μια προσπάθεια «συμψηφισμού» και υποβάθμισης των εργοδοτικών ευθυνών. Συχνά προβάλλεται ως κύριο ζήτημα ότι συνάδελφοι των μαθητών δεν δέχτηκαν να κάνουν «σκάντζα» στις βάρδιες, ώστε να γίνει δυνατή η προσέλευσή στις εξετάσεις.
Νομίζουμε όμως ότι το ερώτημα είναι το εξής: πώς έγινε δυνατό να παρεμποδιστεί η συμμετοχή στις εξετάσεις, πώς οι εργοδότες απέκτησαν αυτή τη δυνατότητα; Εδώ μάλιστα δεν μιλάμε για έναν «ιδιότροπο» εργοδότη που λειτούργησε καταχρηστικά, αλλά για περιπτώσεις που αφορούν περισσότερες επιχειρήσεις. Πιθανότατα βλέπουμε μόνο την κορυφή του παγόβουνου, μόνο ένα μικρό δείγμα αυθαιρεσιών που αποκαλύφθηκε καθώς αναδύθηκε μέσα από έναν ωκεανό εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
Περιστατικά όπως αυτό, η παρεμπόδιση συμμετοχής στις εξετάσεις, αποδείχνουν δηλαδή την «άνεση» που συχνά έχουν αποκτήσει οι εργοδότες να δρουν ενάντια στα δικαιώματα των εργαζομένων, και η οποία έχει γιγαντωθεί εξαιτίας της επίθεσης που εκτυλίσσεται ενάντια στην εργατική τάξη τα τελευταία χρόνια. Η απερχόμενη κυβέρνηση έβαλε και αυτή αποφασιστικά «το χεράκι» της για να εδραιωθεί και βαθύνει αυτή η κατάσταση εργασιακής ζούγκλας και βαρβαρότητας, προσφέροντας ταυτοχρόνως αφειδώς προνόμια στο κεφάλαιο. Κατά τα άλλα, στο πρόγραμμα που θα παρουσιάσει ο ΣΥΡΙΖΑ (την προσεχή Δευτέρα 10/6) διαφημίζεται ότι θα υπάρχουν προβλέψεις για «νέες, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας» και «κοινωνικό κράτος». Ενώ η ΝΔ φιλοδοξεί να αναδειχθεί αυτοδύναμη κυβέρνηση, στοχεύοντας στη εφαρμογή ακραίας νεοφιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής και ακροδεξιάς ατζέντας στα κοινωνικά ζητήματα. Αυτή η κατάσταση, σε συνδυασμό με την απουσία αντίστοιχα ικανής εργατικής απάντησης, είναι που απογειώνει την εργοδοτική θρασύτητα και ανοίγει δρόμους για την παγίωση τέτοιων πρακτικών.
Σε αυτές τις συνθήκες, συνήθως ο εργαζόμενος νιώθει ανυπεράσπιστος απέναντι στις ορέξεις του εργοδότη. Αν κάποιος εξετάσει προσεκτικά τα δημοσιεύματα και τις συνεντεύξεις για το συγκεκριμένο περιστατικό, θα διαπιστώσει άμεσα αυτό το γεγονός. Η μη δημοσιοποίηση των στοιχείων των μαθητών και των επιχειρήσεων σχετίζονται με τον φόβο για εκδικητική απόλυση. Έχουν διατυπωθεί υπόνοιες πως για τον ίδιο λόγο κάποιοι μαθητές ισχυρίζονται πως οι ίδιοι αποφάσισαν να μην συμμετέχουν στις εξετάσεις. Το καθεστώς πίεσης και ανισοτιμίας γίνεται ακόμα πιο αφόρητο, αν ληφθούν υπόψη οι ευθύνες αρμόδιων υπηρεσιών, η αποδυνάμωση των ελεγκτικών μηχανισμών, η απορρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, για τους μαθητές που δεν μετείχαν στην εξέταση, εμφανίζεται πλέον ως προβληματική ακόμα και η συμμετοχή τους στις επαναληπτικές πανελλαδικές του Σεπτεμβρίου, καθώς πρέπει να προσκομίσουν βεβαίωση για απουσία λόγω υγείας και να πάνε στην Αθήνα να εξεταστούν. Είναι δε εκπληκτικό πως, παρά τις εκφράσεις συμπάθειας, διατυπώνονται και απόψεις της μορφής «δεν πειράζει, θα υπάρξει και άλλη ευκαιρία» αντί να απαιτηθεί η διόρθωση της αδικίας.
Όσον αφορά ειδικά στην εκπαίδευση, νομίζουμε ότι αυτό το συμβάν δείχνει καθαρά πού οδηγεί και η πολιτική υποβάθμισης των εσπερινών λυκείων. Τα εσπερινά έχουν πέσει θύματα της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής που στρέφεται ενάντια στην δημόσια εκπαίδευση, στον χώρο μάλιστα των Χανίων είναι χαρακτηριστική περίπτωση το Εσπερινό ΕΠΑΛ Πλατανιά που αγωνίστηκε (με επιτυχία) ενάντια στα σχέδια συρρίκνωσής του. Μετά από το περιστατικό με τις πανελλήνιες, δεν μπορούμε να μην θυμηθούμε και τις αντιδράσεις που έχει προκαλέσει η ρύθμιση για εγγραφή ανήλικων μαθητών στα Εσπερινά, όπου απαιτείται αντίγραφο βιβλιαρίου εργασίας και εκτύπωση από το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ που να αποδεικνύει τη σχέση εργασίας!
Οι θιασώτες της πολιτικής του κεφαλαίου στην εκπαίδευση προπαγανδίζουν την ανάγκη επένδυσης στο ανθρώπινο κεφάλαιο. Το συμβάν με τις πανελλήνιες δείχνει πολύ καθαρά τι εννοούν, πώς αυτή είναι μια προσέγγιση προσαρμοσμένη στις ανάγκες του κεφαλαίου που μεταφέρει τα βάρη στις πλάτες των εργαζομένων. Την ίδια στιγμή, υπάρχει πλήρης αδιαφορία για τις πραγματικές μορφωτικές εργασιακές ανάγκες της εργαζόμενης πλειοψηφίας. Αυτό το συμβάν αποκαλύπτει την πραγματικότητα που ζουν όσοι ανήκουν στα λαϊκά στρώματα και θέλουν να σπουδάσουν, και η οποία έρχεται σε αντίθεση με την εξωραϊσμένη εικόνα των προγραμμάτων που ξεφυτρώνουν για την επιχειρηματικότητα στα σχολεία, την προβολή της μαθητείας ως «πανάκεια», την εισαγωγή οικονομοτεχνικών λογικών στην εκπαίδευση.
Μία ειδική πλευρά είναι η ανάγκη επαγρύπνησης για την περιφρούρηση των εργασιακών και μορφωτικών δικαιωμάτων και άμεσης καταγγελίας αντίστοιχων κρουσμάτων. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, προκύπτει ότι ήταν γνωστή η πιθανότητα να μην επιτραπεί η προσέλευση στις εξετάσεις, χωρίς όμως να υπάρξει έγκαιρη ενημέρωση στα συνδικάτα. Η ΕΛΜΕ Χανίων, μετά την γνωστοποίηση του συμβάντος, έβγαλε σχετική καταγγελία. Σε αυτή ζητά την απρόσκοπτη πρόσβαση όλων των μαθητών και ιδιαίτερα των εργαζόμενων στη δημόσια εκπαίδευση, να δοθεί δυνατότητα στους συγκεκριμένους μαθητές να συμμετέχουν στις πανελλαδικές εξετάσεις του σχολικού έτους 2018-2019 εξασφαλίζοντας όλες τις αναγκαίες νομικές, διοικητικές και οικονομικές συνθήκες, όρους και προϋποθέσεις, έλεγχο για την τήρηση όλων των προβλεπόμενων αδειών για τους εργαζόμενους- μαθητές. Επίσης καλεί εργαζόμενους, μαθητές, πρωτοβάθμια σωματεία σε παραστάσεις διαμαρτυρίας την Δευτέρα 10 Ιούνη, στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας Κρήτης και στη ΔΔΕ Χανίων. Το θέμα έχει τεθεί και στην ΟΛΜΕ, ώστε να παρέμβει άμεσα για να λυθεί η απαράδεκτη κατάσταση.
1 Στο zarpanews.gr.
του Απόστολου Νικολόπουλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου