Στη μνήμη του Αλέξη Γρηγορόπουλου…

αναδημοσίευση από https://selidodeiktis.edu.gr

της Σοφίας Χατζοπούλου

6 Δεκέμβρη 2008, 9 η ώρα το βράδυ, στη συμβολή των οδών Τζαβέλλα και Μεσολογγίου ο Αλέξανδρος, 15 χρονών, πέφτει νεκρός από το υπηρεσιακό όπλο του 37χρονου ειδικού φρουρού Επαμεινώνδα Κορκονέα, μετά από φραστική αντιπαράθεση μεταξύ των αστυνομικών και της παρέας των εφήβων.

Ο Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος δέχτηκε σφαίρα κατευθείαν στην καρδιά και πέθανε ακαριαία, περνώντας στην αιωνιότητα ως ακόμη ένα θύμα αστυνομικής βίας και καταστολής. Μετά από το αρχικό μούδιασμα της κρατικής και μιντιακής μηχανής βγήκαν οι πρώτες δημοσιεύσεις που ήθελαν τον αστυνομικό σε άμυνα αφού «είχε δεχτεί μαζική επίθεση αναρχικών με μολότωφ και ξύλα», ή με βάση τους ισχυρισμούς της αστυνομίας τη σφαίρα να βρήκε τον Αλέξη μετά από «εξοστρακισμό». Οι μαρτυρίες αυτόπτων μαρτύρων, όμως, καθώς και η ιατροδικαστική εξέταση αποκάλυψαν την αλήθεια, ότι δηλαδή ο ειδικός φρουρός έριξε εν ψυχρώ, απροκάλυπτα και αναίτια στον 15χρονο μαθητή αφαιρώντας του τη ζωή.

Σε έναν παροξυσμό λαϊκισμού συνεχίστηκαν δημοσιεύματα που σκιαγραφούσαν τη νεαρή ζωή που χάθηκε, ως ένα παιδί «γόνο ευκατάστατης οικογένειας, με κατοικία με πισίνα, μαθητή ιδιωτικών σχολείων», προσπαθώντας να καπηλευτούν ταξικά το έγκλημα, να προκαταλάβουν και να κατευθύνουν συναισθηματικές αντιδράσεις ταύτισης ή καταδίκης στο κοινό.

Ήταν όμως αργά για όποια προσπάθεια καπηλείας από τους φορείς εξουσίας. Η Αθήνα ήταν έτοιμη να αντιδράσει με αυτό που έμεινε στην ιστορία ως «οι μέρες του Αλέξη», μια εξέγερση που κράτησε 4 μέρες με συλλαλητήρια και διαδηλώσεις μαθητών, φοιτητών, εργαζομένων, με καταλήψεις και συγκρούσεις με την αστυνομία, μια εξέγερση που όμοιά της δεν είχε βιώσει η Αθήνα από το 1974, όπως έγραψε εκείνη τη μέρα η εφημερίδα Καθημερινή. «Οι χειρότερες [ταραχές] στην Ελλάδα από το 1974, οπότε και αποκαταστάθηκε η δημοκρατία» ήταν το σχόλιο της εφημερίδας, που αναδημοσιεύτηκε από την Guardian, καθώς τα νέα της δολοφονίας και των αντιδράσεων έκαναν τον γύρο του κόσμου.

Όμως κάπου εκεί στο σαστισμένο σχόλιο της Καθημερινής κρύβεται η αιτία για τη συσσωρευμένη λαϊκή οργή. Για ποια αποκατάσταση δημοκρατίας μπορούμε να μιλάμε όταν το κράτος δολοφονεί; Για ποια αποκατάσταση δημοκρατίας μιλάμε, όταν η απόδοση δικαιοσύνης «ρίχνει στα μαλακά» έναν αστυνομικό, ο οποίος μάλιστα δεν εκφράζει καμία μεταμέλεια για την πράξη του, μειώνοντας την πρωτόδικη ποινή των ισοβίων σε ποινή κάθειρξης 13 ετών και τελικά άμεση αποφυλάκισή του λόγω παρέλευσης χρόνου έκτισης ποινής και πρότερου έντιμου βίου;!

Η «δημοκρατία» λαβώνεται συνεχώς από γεγονότα κρατικής βίας και αυταρχισμού. Ο χαμός του Αλέξη δεν ήταν ένα μεμονωμένο γεγονός. Πριν από αυτόν ήταν ο Μιχάλης Καλτεζάς, όπου για άλλη μια φορά η σφαίρα δεν είχε αστοχήσει ούτε σπιθαμή, χτύπησε κατευθείαν στο κεφάλι, με τον δολοφόνο του, αστυνομικό Αθανάσιο Μελίστα, πάλι να αθωώνεται από το Εφετείο! Και ο κατάλογος των θυμάτων αστυνομικής βίας είναι μακρύς: Ιάκωβος Κουμής, Σταματίνα Κανελλοπούλου, Ζακ Κωστόπουλος, Βασίλης Μάγγος και πολλοί άλλοι.

Και δεν είναι μόνο οι επιθέσεις δολοφονίας. Η βία και η καταστολή από την πλευρά του κράτους κατά κάθε διαφορετικής άποψης και στάσης, η ρατσιστική αντιμετώπιση συγκεκριμένων κατηγοριών (αλλοδαπών, αριστερών κτλ), η επίθεση κατά των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων αυξάνεται μέρα με τη ημέρα, με ξυλοδαρμούς, χημικά και καταστολή σε συγκεντρώσεις, εξευτελισμό και βασανιστήρια πίσω από τις κλειστές πόρτες των κρατητηρίων.

Και δεν είναι μόνο στη χώρα αυτή. Λίγοι μήνες έχουν μόνο περάσει από τις 26 Μαΐου και τη δολοφονία του George Floyd στη Μινεάπολις των ΗΠΑ και την κοινωνική εξέγερση που πυροδότησε ενάντια στον ρατσισμό και στην αστυνομική τρομοκρατία. Και οι επιθέσεις και δολοφονίες με ρατσιστικές οργανωμένες επιθέσεις δολοφονίας από τη μεριά της αστυνομίας συνεχίζονται στην Αμερική μετρώντας δεκάδες θύματα αλλά και στην από δω πλευρά του Ατλαντικού με τελευταία την κατάφωρη επίδειξη αστυνομικής βίας στις πρόσφατες διαμαρτυρίες στο Παρίσι. 

Το αστικό κράτος σε μια διαρκή κρίση, οικονομική, κοινωνική, κοινοβουλευτική, μεταλλάσσεται γοργά και απροκάλυπτα σε κράτος καταστολής και αστυνομοκρατίας. Με σαφή ζητήματα νομιμοποίησης στη βάση της κοινωνίας, το κράτος και οι μηχανισμοί «τρέφουν» και «πουλάνε» τον φόβο –στο πρόσωπο του μετανάστη, του «αναρχικού», του διαφορετικού- και τώρα ακόμη περισσότερο με αφορμή το νέο καθεστώς της πανδημίας, για να νομιμοποιήσουν την παρουσία τους ως προστάτη. Ο κρατικός κατασταλτικός μηχανισμός χτίζεται ολοταχώς, μαζικός και βαριά οπλισμένος, όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία της Eurostat στο διάστημα 2016-2018, με την Ελλάδα να καταλαμβάνει τις ανώτερες θέσεις με περίπου 500 αστυνομικούς ανά 100.000 κατοίκους, δηλαδή 1 αστυνομικό ανά 200 κατοίκους (!), και με το μεγαλύτερο μέρος του ΑΕΠ της χώρας (2,1%) μαζί με τη Βουλγαρία και την Κροατία, να δίνεται στον τομέα «τάξης και ασφαλείας». Ενδεικτική είναι άλλωστε και η -με πρόσχημα την πανδημία- απαγόρευση των συναθροίσεων σε όλη τη χώρα από τις 5 π.μ. της Κυριακής 6 Δεκέμβρη έως και τα μεσάνυχτα της ίδιας μέρας με απόφαση του αρχηγού της ΕΛΑΣ, με στόχο τη φίμωση των αγωνιζόμενων κομματιών της ελληνικής κοινωνίας.

Απ’ όλα αυτά, είναι σαφής η πρόθεση του κράτους να αντιμετωπίσει τα κοινωνικά προβλήματα, τις ανισότητες, τις κρίσεις (οικονομική, υγειονομική) όχι μέσω της πρόληψης, της πρόνοιας και της κοινωνικής οργάνωσης, αλλά μέσω της ιδεολογικοποίησης και εργαλειοποίησης του φόβου και την καταστολή κάθε αντίδρασης μέσα από την εδραίωση μιας κρατικής, έννομης τρομοκρατίας.

Μέσα στα πλαίσια αυτά, η ημέρα μνήμης της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου, του παιδιού που άθελά του έγινε σύμβολο κατά της αδικίας, της αυθαιρεσίας και του αυταρχισμού, αποκτά ένα νόημα επιτακτικό, ένα νόημα αφύπνισης, ζωής και ύπαρξης, σε ένα καθεστώς που εκτραχύνεται συνεχώς, παίρνοντας διαστάσεις δυστοπίας για την ανθρώπινη κοινωνία στο σύνολό της. Αυτή η μέρα μνήμης νοηματοδοτεί τον αγώνα για ψωμί, παιδεία, υγεία, ελευθερία και θα στείλει στην κυβέρνηση και στους κατασταλτικούς μηχανισμούς της το μήνυμα ότι δεν θα πάψουμε να διεκδικούμε έμπρακτα μια αξιοβίωτη ζωή!