Παρασκευή 2 Οκτωβρίου 2020

Τα σχολεία ανοχύρωτα στο έλεος της πανδημίας με ευθύνη κυβέρνησης και υπουργείου παιδείας, με κατεβατά ανερμάτιστων οδηγιών, και το μόνο μέλημα ΙΕΠ κι υπουργείου να ιδρύσουν το τηλεσχολείο! (πρόταση σχεδίου πρακτικού)

Τι ζούμε αυτή την περίοδο στα σχολεία δεν μπορεί να περιγραφεί! Τα σχολεία ανοχύρωτα, ειδικά τα σχολεία της πρωτεύουσας με 25άρια τμήματα, σε αίθουσες μικρές, με πολλά κενά σε εκπαιδευτικό προσωπικό, χωρίς προσωπικό καθαριότητας σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας τους, χωρίς καμία δυνατότητα να τηρούνται οι υγειονομικοί όροι, και με καταιγισμό εγκυκλίων και οδηγιών ανερμάτιστων, ανεφάρμοστων, με ένα κράτος, υπουργείο, διεύθυνση άφαντους απέναντι στα μεγάλα προβλήματα να στέλνουν μόνο οδηγίες που στους διαδρόμους ομολογούν ότι δεν εφαρμόζονται, με τον ΕΟΔΥ να μην προχωρά σε κανένα τεστ και ιχνηλάτηση όταν υπάρχουν διαπιστωμένα κρούσματα, με τους εκπαιδευτικούς να πληρώνουν μόνοι τους σε πολλές περιπτώσεις τα τεστ και με δήμους που δεν παίρνουν κανένα μέτρο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων (απολύμάνσεις/καθαριότητα/τεστ). 

Η κυβέρνηση της ΝΔ και το υπουργείο κάνει ακριβώς τα αντίθετα από το να προστατεύσει μαθητές/εκπαιδευτικούς και την κοινωνία και τα ρίχνει όλα στην «ατομική ευθύνη». 

Κι ενώ δείχνει απίστευτη αδιαφορία και άρνηση να πάρει την κρατική ευθύνη για όσα της αντιστοιχούν, δείχνει ιδιαίτερη σπουδή για τι άλλο, μα για το τηλεσχολείο! 

Νέα ΥΑ ΤΟΜΗ (12/9) που εισάγει την υποχρεωτικότητα της σύγχρονης εξ αποστάσεως με την οποία

Η σύγχρονη εξ αποστάσεως (webex) γίνεται υποχρεωτική για όσα τμήματα κλείνουν ή αναστέλεται η λειτουργία τους και για τους μαθητές που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες ή νοσούν ή συγκατοικούν με κάποιον που νοσεί (σε αυτή την περίπτωση με ζωντανή ταυτόχρονη αναμετάδοση από την τάξη) 

-Το πρώτο και σημαντικό είναι ότι η ΥΑ επιλέγει από όλους τους τρόπους επικοινωνίας, να θεσμοθετήσει υποχρεωτικά αυτόν που ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΛΙΚΟΣ κι αντιστοιχεί στις δυνατότητες του μικρότερου ποσοστού του μαθητικού πληθυσμού και που απαιτεί τα περισσότερα τεχνολογικά μέσα και τις περισσότερες δεξιότητες. Και σαν να μη φτάνει αυτό, δεν παίρνει και κανένα μέτρο για να τα εξασφαλίσει. Δεν ασχολείται η ΥΑ με το αν ο εκπαιδευτικός έχει τα μέσα, πολύ δε περισσότερο αν τα έχουν οι μαθητές. Κι όμως περισσότερο από το 60% των μαθητών δεν μπορεί να ανταποκριθεί, ενώ υπάρχουν περιοχές σε ολόκληρη τη χώρα όπου δεν υπάρχει κάλυψη δικτύου ή υπάρχει εξαιρετικά ασταθής κάλυψη (νησιά, ορεινά μέρη κ.λπ). Και τα στοιχεία αυτά αποτελούν επίσημα στατιστικά δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ. 

Τι δηλώνει λοιπόν η νέα ΥΑ; Ότι πια και επίσημα, με τη βούλα του υπουργείου που έχει στην ευθύνη του τη δημόσια εκπαίδευση, αποκλείει δια μέσου της υποχρεωτικότητας, το 60% περίπου των μαθητών/τριών και μάλιστα αποκλείει κυρίως τα πιο φτωχά και πληττόμενα στρώματα της κοινωνίας. Και σα να μην έφτανε αυτό, θεσμοθετεί υποχρεωτικά έναν τρόπο που είναι ηλίου φανερότερο ότι οι μικρές ηλικίες αδυνατούν να ανταποκριθούν χωρίς παρέμβαση ενήλικα (νήπια/προνήπια και τουλάχιστον οι πρώτες τάξεις του δημοτικού). Γιατί λοιπόν, επιλέγει να κάνει υποχρεωτική τη σύγχρονη κι όχι να αφήσει στην εκτίμηση του εκπαιδευτικού να επιλέξει; Είναι μία ακόμα ανεφάρμοστη οδηγία στα πρότυπα που μας έχει συνηθίσει το Υπουργείο Παιδείας και ο ΕΟΔΥ ή κάτι ακόμα χειρότερο; 

- Το δεύτερο και πολύ αποκαλυπτικό είναι ότι το υπουργείο την ονομάζει εκπαίδευση! Δηλαδή με την ΥΑ, το Υπουργείο Παιδείας κατοχυρώνει ότι το παιδί εκπαιδεύεται, ότι η εκπαιδευτική διαδικασία συνεχίζεται κανονικά απλά αλλάζει η μέθοδος! Εκεί που είχαμε τη δια ζώσης, τώρα θα έχουμε τη σύγχρονη. Αυτό είναι και το πιο επικίνδυνο απ’ όλα! Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι για να αντιμετωπίσει την κριτική στην ανυπαρξία των μέσων, χρησιμοποιεί έναν τρόπο όπου «Ο μαθητής/τρια μπορεί να συνδεθεί στην ψηφιακή τάξη μέσω υπολογιστή, ταμπλέτας, κινητού ή και σταθερού τηλεφώνου». Όμως, τα ερωτήματα συνεχίζουν αμήλικτα! Υπάρχει περίπτωση να έχει την παραμικρή σχέση με την εκπαίδευση ένας τρόπος όπου το παιδί συνδέεται από το σταθερό τηλέφωνο; Ποιος παιδαγωγός, ποιος επιστήμονας θα συνηγορήσει ότι είναι εκπαίδευση και ότι συνεχίζεται κανονικά η εκπαιδευτική διαδικασία για το παιδί; Γιατί το Υπουργείο επιμένει τόσο να αναφέρεται σε εκπαιδευτική διαδικασία και σε εκπαίδευση και δεν επέλεξε κάτι λιγότερο βαρύ; Και για να μην έχουμε καμία απορία στην ίδια ΥΑ καθορίζει τη διάρκεια του εξ αποστάσεως μαθήματος (30 έως και 45 λεπτά) καθώς και τον μέγιστο αριθμό των μαθητών (ο αριθμός μαθητών δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το μέγιστο αριθμό φυσικού τμήματος). Έχουμε λοιπόν, το φυσικό τμήμα και το ψηφιακό τμήμα. Κι όλα συνεχίζονται σα να μην συμβαίνει τίποτα! Είναι όμως έτσι; 

Είναι μία ακόμα ανερμάτιστη οδηγία στα πρότυπα που μας έχει συνηθίσει το Υπουργείο Παιδείας και ο ΕΟΔΥ ή κάτι ακόμα χειρότερο; 

-Το τρίτο σημείο είναι το επιστέγασμα όλων των παραπάνω «Η εξ αποστάσεως παρακολούθηση των μαθημάτων είναι υποχρεωτική για τους μαθητές». Για πρώτη φορά στα χρονικά της ελληνικής εκπαίδευσης, θεωρείται υποχρεωτική εκπαίδευση (με ότι δηλώνει αυτό για απουσίες κ.λπ.) ένας τρόπος όπου το κράτος δεν έχει εξασφαλίσει την πρόσβαση όλων! Είναι μία ακόμα ανεφάρμοστη οδηγία στα πρότυπα που μας έχει συνηθίσει το Υπουργείο Παιδείας και ο ΕΟΔΥ ή κάτι ακόμα χειρότερο; 

Με την ΥΑ αυτή απόφαση το Υπουργείο όχι απλώς αυθαιρετεί αλλά αντιστρατεύεται ακόμα και τον τίτλο του ως Υπουργείο Παιδείας που έχει στην ευθύνη του τη δημόσια καθολική και δωρεάν εκπαίδευση! 

Αλλά το Υπουργείο δεν σταμάτησε εκεί, συνέχισε με πολύ πιο αποκαλυπτικό τρόπο στέλνοντας και τις οδηγίες του ΙΕΠ 

«Ο οδηγός για το σχεδιασμό προγραμμάτων εξ’ αποστάσεως» του ΙΕΠ είναι ένας ακόμη ανεφάρμοστος τόμος οδηγιών στα πρότυπα του Υπουργείου Παιδείας και του ΕΟΔΥ ή κάτι ακόμα χειρότερο; 

Στις 25/9/20 λάβαμε όλοι στις ηλεκτρονικές μας διευθύνσεις τον οδηγό που εκπόνησε το περισπούδαστο ΙΕΠ για τον σχεδιασμό μαθημάτων εξ αποστάσεως.[1] Πρόκειται για ένα εικοσασέλιδο επιστημονικοφανές κείμενο, με αρκετές βιβλιογραφικές αναφορές, το οποίο επιχειρεί να υποστηρίξει την αξία και τη σπουδαιότητα της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και παράλληλα να λειτουργήσει ως ένα χαμηλού κόστους ταχύρρυθμο σεμινάριο αυτομόρφωσης για τον σχεδιασμό προγραμμάτων εξ αποστάσεως. 

ΤΙ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ Ο ΟΔΗΓΟΣ ΤΟΥ ΙΕΠ; 

Ο τίτλος του οδηγού είναι παραπλανητικός και νομίζει κανείς ότι θα παρέχει οδηγίες για το σχεδιασμό κάποιων μαθημάτων από απόσταση. Στην πραγματικότητα όμως δίνονται οδηγίες για τη δημιουργία ενός παράλληλου σχολείου, που θα λειτουργεί δίπλα, ταυτόχρονα και ενδεχομένως, κάποια στιγμή, ανεξάρτητα από το κανονικό σχολείο. Ενός παράλληλου σχολείου που εξ ορισμού απευθύνεται σε κάποιους και όχι σε όλους, ενός «παράλληλου σχολείου» με παράπλευρες απώλειες. Το ΙΕΠ δηλώνει ευθύς εξαρχής ότι η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι ένα επικουρικό εργαλείο αλλά: 

«αποτελεί μια ολοκληρωμένη μεθοδολογία εκπαίδευσης και δεν είναι απλά η χρήση κάποιας συγκεκριμένης τεχνολογίας ή μέσου. Στόχος της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης είναι να δημιουργήσει ο/η εκπαιδευτικός όλες εκείνες τις προϋποθέσεις ώστε να επιτευχθεί η εξ αποστάσεως επικοινωνία με τον/την εκπαιδευόμενο/η, εφαρμόζοντας προσαρμοσμένες διδακτικές πρακτικές της συμβατικής διδασκαλίας και αξιοποιώντας τις δυνατότητες που παρέχουν τα περιβάλλοντα εκπαίδευσης από απόσταση».[2]

Από το επιστημονικοφανές αυτό κείμενο απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά σε οποιαδήποτε μελέτη που αφορά την εξέταση της καταλληλότητας αυτής της μεθοδολογίας εκπαίδευσης για ανήλικους μαθητές. Πρόκειται για απλή παράλειψη των συντακτών; 

ΤΙ ΖΗΤΑΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ

Η ολοκληρωμένη αυτή μεθοδολογία, όπως δηλώνεται, προϋποθέτει την «κατάλληλη διαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού [η οποία] είναι αναγκαία προϋπόθεση για την επιτυχή πορεία και ολοκλήρωση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης».[3] Προσοχή όμως αυτό το εκπαιδευτικό υλικό δεν προτίθεται να το αναπτύξει το ΙΕΠ με τους μηχανισμούς του αλλά ο καθένας εκπαιδευτικός ξεχωριστά. Μας ζητάνε δηλαδή να αναπτύξουμε μόνοι μας το δικό μας ειδικό εκπαιδευτικό υλικό[4] για το σύνολο των μαθημάτων που διδάσκουμε, με άλλα λόγια να δημιουργήσουμε ένα νέο αναλυτικό πρόγραμμα παράλληλο με το εγκεκριμένο κοινό πρόγραμμα σπουδών που ακολουθούμε στα σχολεία. Κατά τον σχεδιασμό του υλικού αυτού επισημαίνεται ότι πρέπει να δοθεί έμφαση: 

· «στη διατύπωση των μαθησιακών στόχων και προσδοκώμενων αποτελεσμάτων, 

· στη διατύπωση των διαδικασιών και των τεχνικών ελέγχου του μαθησιακού αποτελέσματος, 

· την αξιοποίηση κατάλληλα προσαρμοσμένου (ψηφιακού) υλικού και 

· τη διαμόρφωση ελκυστικού και ενδιαφέροντος περιβάλλοντος αλληλεπίδρασης.»[5]

Εύλογα αναρωτιόμαστε, γιατί πρέπει να δοθεί έμφαση στα προσδοκώμενα αποτελέσματα και στους μαθησιακούς στόχους αυτής της μεθοδολογίας. Διαφοροποιούνται οι στόχοι της εξ αποστάσεως από τους μαθησιακούς στόχους των προγραμμάτων σπουδών που ακολουθούμε στα σχολεία; Και αν ναι, πώς διαμορφώνονται σε αυτή τη μέθοδο; Οι εκπαιδευτικοί όμως πρέπει ακόμη να σχεδιάσουμε ειδικό υλικό και διαδικασίες αξιολόγησης ανά ενότητα, να προσαρμόσουμε το ψηφιακό μας υλικό (ποιο;) και να δημιουργήσουμε ένα ελκυστικό περιβάλλον αλληλεπίδρασης (πώς; με ποια μέσα;). Δεν τελειώσαμε όμως… Πρέπει ακόμη να προβλέψουμε για την: 

- «σύνταξη και υποβολή ενός Οδηγού μελέτης του εκπαιδευτικού υλικού, στον οποίο να συμπεριλαμβάνεται και το σχετικό χρονοδιάγραμμα 

- Οδηγό για τον εκπαιδευτικό σχεδιασμό µαθηµάτων εξ αποστάσεως 

- διατύπωση με σαφή τρόπο, στην αρχή κάθε ενότητας, των μαθησιακών στόχων και των προσδοκώμενων μαθησιακών αποτελεσμάτων 

- συμπερίληψη διευκρινιστικών κειμένων 

- συμπερίληψη δραστηριοτήτων και ασκήσεων αυτοαξιολόγησης, καθώς και των σχετικών ανατροφοδοτήσεων 

- συμπερίληψη δραστηριοτήτων τελικής αξιολόγησης - ελέγχου επίτευξης μαθησιακών αποτελεσμάτων 

- γλωσσική και αισθητική επιμέλεια του υλικού 

- το φιλικό ύφος 

- η διασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων 

- η ευχέρεια πρόσβασης και χρήσης του υλικού»[6]

Όλα αυτά πρέπει να γίνουν από τον καθένα μας για όλα τα μαθήματα και για το σύνολο της ύλης της τρέχουσας χρονιάς, αφού κανείς μας δεν ξέρει πότε και αν θα κλείσει το τμήμα μας!!! Και φυσικά στην περίπτωση που κλείσει, εμείς από την επόμενη μέρα οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι με το διδακτικό υλικό που περιγράφεται για να συνεχίσουμε την ύλη από εκεί που σταμάτησε την ημέρα της αναστολής λειτουργίας της τάξης μας. Ο όγκος του υποστηρικτικού υλικού που πρέπει, κατά τη γνώμη του ΙΕΠ, να αναπτυχθεί είναι τεράστιος τεράστιος. Η απαίτηση για αισθητικά άρτιο υλικό, προϋποθέτει ότι όλοι έχουμε στη διάθεσή μας ένα τεράστιο αποθετήριο εικόνων, βίντεο, ντοκουμέντων και ειδικών λογισμικών, τα οποία απλώς ενσωματώνουμε, φτάνει φυσικά να κάνουμε παραπομπή στην πηγή μας. Σημειώνουμε ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων, αφού το μέρος που αναφέρεται σε αυτά είναι ίσης έκτασης με τις λοιπές εκπαιδευτικές οδηγίες. Αφού λοιπόν όλα αυτά τα έχουμε έτοιμα να λειτουργήσουν θα πρέπει ακόμη: 

«πρέπει να διευκρινίζεται ο τρόπος με τον οποίο οι εκπαιδευόμενοι θα επικοινωνούν με τον εκπαιδευτή για την επίλυση αποριών. Αυτό εναπόκειται στην κρίση του εκπαιδευτή και μπορεί να γίνει με πολλούς τρόπους, όπως για παράδειγμα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ανταλλαγής μηνυμάτων, συζητήσεων στους χώρους της πλατφόρμας ασύγχρονης τηλεκπαίδευσης ή και με σύγχρονη επικοινωνία»[7]

Υποψιάζεται κανείς ότι η επικοινωνία αυτή θα γίνεται βράδυ, όταν οι όσοι ψηφιακά ενήμεροι γονείς επιστρέψουν στο σπίτι, διαβάσουν τους άπειρους οδηγούς εφαρμογής που θα τους έχουμε στείλει για να κάνουν με τα παιδιά τα μαθήματα της ημέρας. Είναι σαφές ότι κανένα παιδί από 4-12 ετών δεν θα είναι σε θέση να χειριστεί με αυτονομία το σύνολο αυτού του υλικού αλλά και τη χρήση της ίδιας της πλατφόρμας. Το ΙΕΠ βέβαια καθόλου δεν αγνοεί αυτές τις δυσκολίες, δεν αγνοεί ούτε τον ψηφιακό αναλφαβητισμό των ενηλίκων, ούτε τη φτώχεια και την έλλειψη μέσων σε όλες τις οικογένειες για αυτό και προς το τέλος, σημειώνει ότι: 

«Για παράδειγμα, αναλόγως της ψηφιακής μορφής του υλικού μπορούν να το επεξεργαστούν ψηφιακά ή να το εκτυπώσουν και να το επεξεργαστούν. Κατά τον σχεδιασμό των δραστηριοτήτων, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα τεχνολογικά και λοιπά μέσα που έχουν στη διάθεσή τους οι εκπαιδευόμενοι. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να δίνονται κατάλληλες επιλογές προς τους/τις εκπαιδευόμενους/ες ώστε οι δραστηριότητες να διεκπεραιώνονται με τον τεχνολογικό εξοπλισμό που αυτοί διαθέτουν».[8]

Το ΙΕΠ γνωρίζει ότι δεν διαθέτουν όλα τα παιδιά τον ίδιο εξοπλισμό, γνωρίζει ότι δεν έχουν όλοι για παράδειγμα εκτυπωτές στο σπίτι. Εκείνο όμως που φαίνεται να παρακάμπτει με δεξιοτεχνία είναι ότι πολλά παιδιά δεν έχουν καθόλου εξοπλισμό, ότι πολλά δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο, ίσως και να μην έχουν ρεύμα. Αλλά πάντα υπάρχουν παράπλευρες απώλειες... 

Όλα όσα αναφέρθηκαν πέφτουν στις πλάτες των εκπαιδευτικών και μόνο. Είναι απορίας άξιο γιατί οι μηχανισμοί του ΙΕΠ δεν έχουν αναπτύξει ένα κεντρικό εκπαιδευτικό υλικό αντίστοιχο των προδιαγραφών που θέτουν και το ζητούν στον καθένα από μας; Πότε και πώς ο καθένας μας θα τα ετοιμάσει όλα αυτά; Και το σημαντικότερο γιατί μας τα ζητάνε; 

ΣΕ ΤΙ ΑΠΟΣΚΟΠΕΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ; 

Η εύκολη απάντηση θα ήταν: «για τα μάτια του κόσμου», για να πει δηλαδή το Υπουργείο στην κοινωνία ότι εμείς κάναμε ότι ήταν δυνατό. Μια τέτοια απάντηση εμπεριέχει έναν βαθμό αλήθειας, διότι είναι σίγουρο ότι και αυτό το κείμενο θα ενταχθεί στην επικοινωνιακή φαρέτρα του Υπουργείου Παιδείας. Όμως, συνάδελφοι, για μας η απάντηση στο γιατί υπερβαίνει την επικοινωνιακή στόχευση του Υπουργείου. Ήδη από την περσινή χρονιά είχαμε με κάθε τρόπο υπογραμμίσει ότι το καίριο ερώτημα της περιόδου που ζούμε δεν είναι άλλο από την καθολική αναδιοργάνωση της εργασίας, η οποία συμπαρασύρει και την οργάνωση της εκπαίδευσης. Η πανδημία ήταν ο καταλύτης για νέες στρατηγικές και πολιτικές εις βάρος των εργαζόμενων για την περαιτέρω συρρίκνωση των δικαιωμάτων και των απολαβών τους και για τη γενίκευση νέων μορφών απασχόλησης και φυσικά νέων μορφών εκπαίδευσης. 

Η Κυβέρνηση συμμορφούμενη με τις επιταγές του ΟΟΣΑ και της ΕΕ προχωρά στη νομιμοποίηση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, γιατί επιδιώκει το ψηφιακό σχολείο να γίνει το σχολείο του αύριο. Ας μην έχουμε καμία αυταπάτη, δεν πρόκειται για ένα συμπληρωματικό μέσο που θα υποστηρίζει έκτακτες καταστάσεις, όπως η σημερινή. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένα δεύτερο εκπαιδευτικό σύστημα πλάι στο παραδοσιακό. Ένα δεύτερο σχολείο που αρχικά θα αξιοποιηθεί στην έκτακτη ανάγκη της πανδημίας και μελλοντικά θα λειτουργήσει ως ένα σχολείο επιλογής. Το ψηφιακό σχολείο, το σχολείο του μέλλοντος, δεν είναι τίποτε άλλο από ένα σχολείο, οικονομικό και «αποτελεσματικό», αφού αυξάνει την αποδοτικότητα και μειώνει το κόστος. Το ψηφιακό σχολείο είναι το όραμα των φιλελεύθερων κυβερνήσεων από το οποίο έχουν να επωφεληθούν πολλά: 

ü Ένας εκπαιδευτικός μπορεί να διδάσκει ταυτόχρονα 50, 60, 70 μαθητές. Αποδοτικότητα!!! 

ü Τα λειτουργικά έξοδα για τα σχολεία μειώνονται. Οικονομία!!!! 

ü Η κίνηση στους δρόμους μειώνεται, η μόλυνση υποχωρεί. Ψευτο-οικολογία!!! 

ü Τα ακριτικά νησιά λύνουν τα εκπαιδευτικά τους προβλήματα. Αποτελεσματικότητα της διοίκησης!! 

ü Το περιεχόμενο της μάθησης είναι απόλυτα ελεγχόμενο. Λογοκρίσια!!! 

ü Τα παιδιά αποφεύγουν τους συγχρωτισμούς με επικίνδυνα «στοιχεία» ή επικίνδυνες ασθένειες. Ασφάλεια!!! 

ü Οι νέοι αποκτούν αναβαθμισμένες ψηφιακές δεξιότητες και το διαβατήριο για τον νέο ψηφιακό κόσμο. Τι και αν ξεχάσουν τον αληθινό κόσμο, θα είναι έτοιμοι για την κοινωνία του μέλλοντος. Καινοτομία, όραμα!!! 

Το γεγονός ότι τόσους μήνες δεν έχει γίνει καμία ενέργεια για τη δημιουργία ψηφιακών μαθημάτων λοιπόν δεν μπορεί να είναι αθώο. Το Υπουργείο δεν βάζει το χέρι στην τσέπη και περιμένει από εμάς να του στήσουμε δωρεάν το νέο ψηφιακό σχολείο. Και αν η προσπάθεια του Υπουργείου αποτύχει να χρεωθούμε εμείς την αποτυχία και να εγγραφεί και στον ηλεκτρονικό αξιολογικό φάκελο. Μην ξεχνάτε ότι η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών είναι ante portas. 

Είναι λοιπόν προφανές ότι το Υπουργείο στην παρούσα φάση δεν ενδιαφέρεται για το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα αυτής της διαδικασίας. Ενδιαφέρεται να πείσει την κοινωνία ότι κάτι κάνει, ενδιαφέρεται να πείσει την κοινωνία για την καινοτομία του ψηφιακού σχολείου, και να επιβάλλει το φτηνό αλλά φανταχτερό σχολείο της ψηφιακής εποχής ως ένα σχολείο ισάξιο με το κανονικό σχολείο που γνωρίζουμε. 

Άλλωστε είναι γνωστό, ότι κάθε κρίση αντιμετωπίζεται ως ευκαιρία για να προωθήσουν νέους κύκλους συντηρητικών αναδιαρθρώσεων, σήμερα λοιπόν νομοθετούν και ασκούν εκπαιδευτική πολιτική με το βλέμμα στραμμένο στο αύριο του δημόσιου σχολείου, στην εντατικοποίηση, την ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και δικαιωμάτων, την παραγωγή αποστειρωμένων δεξιοτήτων κατάρτισης στις ανάγκες των εργοδοτών και ιδιωτικών συμφερόντων, την κατηγοριοποίηση σχολείων και εκπαιδευτικών με βάση το αν θα ακολούθησαν τις οδηγίες του ή όχι, την καθιέρωση της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης αντί για προσλήψεις εκπαιδευτικών, την αναπαραγωγή των ήδη οξυμένων ταξικών και κοινωνικών ανισοτήτων και αποκλεισμών. 

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΙΑ ΤΕΤΟΙΑ ΕΞΕΛΙΞΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ ΜΑΣ 

Όλο το διάστημα της καραντίνας αναδείχθηκαν με τον πιο φανερό τρόπο τα προβλήματα ανισοτήτων που δημιουργούν οι απόπειρες για εγκαθίδρυση τέτοιων μεθόδων εκπαίδευσης. Είναι σαφές ότι στην περίπτωση που κλείσουν τα τμήματά μας και μας δοθεί εντολή για παροχή σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και προχώρημα της ύλης, οι πιο ευάλωτοι μαθητές θα πεταχτούν απ’ έξω. Και όπως έδειξε η προηγούμενη εμπειρία οι ευάλωτοι στις μέρες ξεπερνούν το μισό του μαθητικού πληθυσμού! 

Όμως και τα παιδιά που στοιχειωδώς θα μπορούν να παρακολουθήσουν παρέα με τη μαμά τους τα μαθήματα αυτά, είναι απολύτως βέβαιο ότι δεν θα μπορέσουν, και δεν θα πρέπει, να παρακολουθήσουν καθημερινά 6ωρο πρόγραμμα μπροστά από έναν υπολογιστή. Δε θα αντικαταστήσουν τον παιδαγωγικό μας ρόλο με γκατζετο-«εκπαίδευση», η δήθεν αριστεία τους δε φτάνει ούτε στο νυχάκι της προσφοράς και του αγώνα των εκπαιδευτικών όλα τα προηγούμενα χρόνια που έχουν κρατήσει με αυτοθυσία όρθιο το δημόσιο σχολείο, μαθητές και οικογένειες. Αυτοί που πρέπει να απολογηθούν είναι αυτοί που σήμερα εκμεταλλεύονται την «ευκαιρία» της κρίσης για να διαλύσουν όσα δεν κατάφεραν τα προηγούμενα χρόνια χάρη στους αγώνες μας. 

ΚΑΙ Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ; 

Μπροστά σε αυτές τις θεμελιώδεις αναδιαρθρώσεις της εκπαίδευσης η ομοσπονδία τι θέση παίρνει; Μας στέλνει ένα πρακτικό για να αρνηθούμε την απευθείας αναμετάδοση των μαθημάτων από την τάξη (που η Υπουργός το έκανε υποχρεωτικό) με το οποίο ως δικαιολογία για να αρνηθούμε, μας βάζει να αποδεχόμαστε τις διαδικτυακές τάξεις! Δηλαδή φεύγουμε από το στόμα της ζωντανής αναμετάδοσης και πέφτουμε στο στόμα της διαδικτυακής. Μας στέλνει ένα πρακτικό όπου είναι επιλεκτικό και δεν απαντά στο σύνολο της ΥΑ. Δεν λέει κουβέντα για την υποχρεωτικότητα της σύγχρονης εξ αποστάσεως, αφήνει εντελώς ακάλυπτους τους εκπαιδευτικούς απέναντι σε αυτή την υποχρεωτικότητα. Και δεν φτάνει αυτό! Δεν έχει βγάλει ούτε μία απόφαση που να καταγγέλει τη συγκεκριμένη ΥΑ που εισάγει την υποχρεωτικότητα της σύγχρονης εξ αποστάσεως και νομιμοποιεί ως συνέχιση της εκπαιδευτικής διαιδκασίας με τυπικούς όρους την εξ αποστάσεως. Εμείς το λέμε καθαρά! Οφείλουν όλες οι παρατάξεις να τοποθετηθούν με σαφήνεια. Είναι εκπαίδευση η «εξ αποστάσεως» για τους μαθητές 4-12 ετών, δηλαδή τους μαθητές νηπιαγωγείου και δημοτικού; Μπορεί όντως να καλύψει τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών όταν το σχολείο κλείνει ή αναστέλεται για μια περίοδο; 

Το λέμε καθαρά! Οι εκπαιδευτικοί θα στηρίξουν τους μαθητές τους και τα τμήματά τους όταν αυτά αναστέλουν τη λειτουργία τους με παιδαγωγική και εκπαιδευτική ευθύνη την οποία είναι φανερό ότι δε διαθέτει το υπουργείο και απ’ ότι φαίνεται ούτε η ΔΟΕ όταν αποδέχεται σιωπηλά τέτοιες αντιεκπαιδευτικές ΥΑ! 

Γιατί είναι παιδαγωγική κι εκπαιδευτική ανευθυνότητα και κυνισμός να καλείς ή να αποδέχεσαι σιωπηλά: 

-ότι η εκπαιδευτική διαδικασία δεν είναι για όλους και οι εκπαιδευτικοί θα την συνεχίσουν με κάποιους μαθητές τους. 

-ότι οι εκπαιδευτικοί θα καταθέτουν ωρολόγιο πρόγραμμα όπου υποχρεώνονται να δηλώσουν ότι καθηλώνουν επί 4 με 6 μισάωρα ή σαρανταπεντάλεπτα κάθε μέρα τα 4χρονα και τα εντεκάχρονα μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή! 

-ότι αν ο μαθητής/τριά μας κρατάει ένα ακουστικό τηλεφώνου, αυτό σημαίνει ότι εκπαιδεύεται! 

-ότι δεν τρέχει και τίποτα να παραβιάζεται κάθε παιδαγωγική αρχή με μια κάμερα ανοιχτή σε όλα τα σπίτια των παιδιών όπου όλοι παρακολουθούν όλους, τι είπαν, πώς απάντησαν, αν έβηξαν και πότε, επί ώρες καθημερινά! 

Απαιτούμε εδώ και τώρα η ΔΟΕ να πάρει ξεκάθαρη θέση για το σύνολο των επιχειρούμενων αναδιαρθρώσεων στην εκπαίδευση και να θωρακίσει τον κλάδο έναντι του συνόλου των απειλών και των απαιτήσεων που πέφτουν στις πλάτες του. 

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ; 

Παραθέτουμε σχέδιο πρακτικού σχετικά με αυτά τα ζητήματα 

ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ ΤΟΥ______ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ/ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟΥ _______________ 

Ο Σύλλογος Διδασκόντων του___Δημοτικού Σχολείου/Νηπιαγωγείου______________, έπειτα από πρόσκληση του/της Διευθυντή/ντριας, Προϊσταμένου/νης αυτού ___________, η οποία κοινοποιήθηκε σε όλα τα μέλη, συνήλθε σε συνεδρίαση στις _____________ στον χώρο του Σχολείου και εκτός διδακτικού ωραρίου με θέμα ημερήσιας Διάταξης «Λήψη απόφασης περί της δυνατότητας εφαρμογής της Ταυτόχρονης σύγχρονης Εξ αποστάσεως εκπαίδευσης». 

Διαπιστώθηκε η απαρτία του Συλλόγου, καθώς από τα ________ μέλη του βρέθηκαν παρόντα τα ____________ και συγκεκριμένα οι: 1] __________ 2] _________ … 

Σύμφωνα με το άρθρο 38 της Υπουργικής Απόφασης Φ.353.1/324/105657/Δ1 [ΦΕΚ 1340/2002] ο Σύλλογος Διδασκόντων «…έχει την ευθύνη να υλοποιεί τους σκοπούς και τους στόχους της εκπαίδευσης με συγκεκριμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες…». Στο πλαίσιο αυτό και με βάση τα όσα ορίζονται στην υπ’ αρ. 120126/ΓΔ4 [ΦΕΚ Β3882/12-9-2020] κοινή Υπουργική Απόφαση της Υπουργού και της Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων «Παροχή σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευση για το σχολικό έτος 2020-2021» πραγματοποιήθηκε διαλογική συζήτησης σχετικά με την εφαρμογή της παραπάνω κοινής Υπουργικής Απόφασης, στην οποία συμμετείχαν όλα τα παριστάμενα μέλη, τα οποία και εξέφρασαν την άποψή τους. 

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ο Σύλλογος Διδασκόντων αφού έλαβε υπόψη του τα παρακάτω! 

1. Την ανάγκη διατήρησης του κλίματος συνεργασίας με τους μαθητές του Σχολείου, οι οποίοι λόγω και της νεαρής ηλικίας τους, χρήζουν ειδικής παιδαγωγικής προσέγγισης, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να εξασφαλιστεί μέσω της ταυτόχρονης μετάδοσης του μαθήματος με μέσα τεχνολογίας. Η εισαγωγή μίας κάμερας στο πλαίσιο της τάξης και γενικότερα στην εκπαιδευτική διαδικασία επηρεάζει τη δυνατότητα του εκπαιδευτικού να ασκήσει προσηλωμένος το διδακτικό και παιδαγωγικό του έργο, ενώ την ίδια στιγμή υποβάλλει τους μαθητές στην έννοια της παρακολούθησης. Η παρουσία μίας κάμερας σε μία σχολική τάξη, αποτελούμενη από παιδιά τόσο μικρής ηλικίας, ή και στο σπίτι, διαμορφώνει σε αυτά την αντίληψη ότι αποτελεί ένα απολύτως φυσιολογικό δεδομένο, το οποίο μπορεί να επηρεάσει σε ανυπολόγιστο βαθμό τη συμπεριφορά τους και την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους. Επιπροσθέτως, σε περίπτωση, που ο εκπαιδευτικός είναι υποχρεωμένος καθ’ όλη τη διάρκεια του μαθήματος να ανοίγει και να κλείνει την κάμερα διασπά την ενότητα του μαθήματος και δημιουργεί ανεπιθύμητες παρεμβολές στην εκπαιδευτική διαδικασία. 

2. Τους σημαντικούς κινδύνους, που μία τέτοια διαδικασία ενέχει για τα προσωπικά δεδομένα των μαθητών αλλά και για τη διατάραξη του εν γένει παιδαγωγικού κλίματος, που πρέπει να υφίσταται σε κάθε τάξη αλλά και σε κάθε σχολική μονάδα είτε πραγματοποιείται από το σχολείο είτε από το σπίτι. 

3. Το γεγονός, ότι η εκπαιδευτική διαδικασία σε παιδιά Δημοτικού είναι καθαρά συνεργατική – διαλογική μεταξύ δασκάλου και μαθητών, με αποτέλεσμα να μην μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί, ότι υφίσταται στάδιο παράδοσης του μαθήματος, κατά το οποίο δύναται να γίνεται ταυτόχρονη μετάδοση αυτού με κατάλληλα μέσα τεχνολογίας, όπως προβλέπει η Κ.Υ.Α. 57233/Υ1/2020. 

4. Την παιδαγωγική επιστημονική θέση ότι η σύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση είναι άτοπο να χρησιμοποιείται ως βασικό εργαλείο διδασκαλίας και κάλυψης της ύλης κατά τη διάρκεια βραχυχρόνιας αναστολής της λειτουργίας τμημάτων ή και όλης της σχολικής μονάδας λόγω κρουσμάτων covid 19. Eπιπροσθέτως, την εκτίμηση για τον αντιπαιδαγωγικό χαρακτήρα των ωρολόγιων προγραμμάτων που προβλέπονται στην σχετική εγκύκλιο και οδηγεί σε εξωπραγματικά και ανθυγιεινά ωράρια για μαθητές και εκπαιδευτικούς στην οθόνη. 

5. Ότι το σχολείο μας δεν έχει παράσχει ούτε έχει τη δυνατότητα να παράσχει σε κανέναν/καμία μαθητή/τρια ούτε και εκπαιδευτικό τα τεχνολογικά εργαλεία για την παροχή σύγχρονης εξ αποστάσεως 

6. ότι υπάρχουν μαθητές στο σχολείο μας που δεν έχουν ούτε δικά τους τεχνολογικά μέσα για να συμμετέχουν σε σύγχρονη εξ αποστάσεως 

7. είναι αντιεπαγγελματικό να αποκλείεται υποχρεωτικά ένας αριθμός μαθητών 

Αποφάσισε (ομόφωνα ή κατά πλειοψηφία) να δηλώσει την αδυναμία εφαρμογής στη σχολική μονάδα των διατάξεων της αρ. 120126/ΓΔ4 [ΦΕΚ Β3882/12-9-2020] ΚΥΑ «Παροχή σύγχρονης εξαποστάσεως εκπαίδευση για το σχολικό έτος 2020-2021» με την απευθείας μετάδοση μαθήματος σε πραγματικό χρόνο καθώς και γενικότερα την σύγχρονη εξ αποστάσεως σε όλα τα Τμήματα του___ Δημοτικού Σχολείου/Νηπιαγωγείου και παράλληλα δηλώνει πως με αίσθημα παιδαγωγικής ευθύνης, συλλογικότητας και αλληλεγγύης, θα κρατήσει ζωντανή τη στήριξη την επαφή, την επικοινωνία και την παιδαγωγική σχέση με τους μαθητές και τις οικογένειές τους, σε κάθε περίπτωση βραχυχρόνιας αναστολής λειτουργίας τμημάτων ή όλης της σχολικής μονάδας λόγω κρουσμάτων της πανδημίας. 



Συνάδελφοι, στήνεται σήμερα ένα σκηνικό που αλλάζει όλο τον κόσμο και φυσικά και την εκπαίδευση. Ως δάσκαλοι, ως ενεργοί πολίτες και ως πολιτικά όντα οφείλουμε τόσο να έχουμε επίγνωση των επιδιώξεων της εκάστοτε εξουσίας όσο και να αναπτύξουμε τις δικές μας αντιστάσεις απέναντι σε αυτά που ετοιμάζουν για μας. 


ΑΣ ΣΠΑΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΑΥΤΑΠΑΤΗ ΤΟΥΣ ΟΤΙ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΣΧΕΔΙΑΖΟΥΝ ΓΙΑ ΜΑΣ ΧΩΡΙΣ ΕΜΑΣ 


[1] Θα κρατήσουμε την τυπολογία των υποσημειώσεων καθώς στον οδηγό το μέρος της προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων καταλαμβάνει ιδιαίτερη έκταση. Σεβόμενοι τα πνευματικά δικαιώματα του ΙΕΠ, παραπέμπουμε αναλόγως. 


[2] Λιοναράκης & Μανούσου 2020 Μανούσου, Χαρτοφύλακα, Ιωακειμίδου, Παπαδημητρίου, & Καραγιάννη 2020α. Σοφού, Κώστα & Παράσχου, 2015), αναφέρεται στο ΙΕΠ, Οδηγός για τον σχεδιασμό προγραμμάτων εξ αποστάσεως, σ. 6. 


[3] ΙΕΠ, Οδηγός για τον σχεδιασμό προγραμμάτων εξ αποστάσεως, σ. 7. 


[4], στο Λιοναράκης & Μανούσου 2020. Τζιμόπουλος 2017), αναφέρεται στο Οδηγός για τον σχεδιασμό προγραμμάτων εξ αποστάσεως, σ. 7. 


[5] ΙΕΠ, Οδηγός για το σχεδιασμό προγραμμάτων εξ αποστάσεως, σ. 7. 


[6] ΙΕΠ, ό.π., σ. 7-8. 


[7] ΙΕΠ, ό.π., σ. 11. 


[8] ΙΕΠ, ό.π., σ. 10.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου