Πέμπτη 2 Ιουνίου 2022

Ρήτρα αναπροσαρμογής: Η ανατομία μιας ληστείας

Εγκληματική πολιτική

Σε ομιλία του στο συνέδριο του Economist τον Σεπτέμβρη του 2020, ο «άνθρωπος για τις βρώμικες δουλειές» Κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι το target model (στη γλώσσα των ιθαγενών το «χρηματιστήριο της ενέργειας») που θα ξεκινήσει την 1η Νοεμβρίου, είναι η βασική τομή για φθηνότερη ενέργεια και θα εφαρμοστεί «όποια συμφέροντα και αν θιγούν και όποιες ιδεοληψίες και αν ταρακουνηθούν. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα σπάσει αυγά!». Ένα χρόνο μετά την επίδειξη πυγμής ενάντια στους ιδεοληπτικούς αρνητές της μαγείας της «ελεύθερης αγοράς», ο κόσμος… παραμιλάει. Αυτό είναι γνωστό. Αυτό που πρέπει να γίνει όλο και περισσότερο γνωστό είναι ότι η ενεργειακή φτώχεια στην οποία μας οδηγούν οι ενεργειακοί κολοσσοί, η κυβέρνηση της ΝΔ και η ΕΕ δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια συνειδητή εγκληματική και απόλυτα προβλέψιμη πολιτική που στόχο έχει να αυγατίσουν τα κέρδη τους οι επιχειρηματίες της ενέργειας. Βαρδινογιάννης, Λάτσης, Μυτιληναίος, Περιστέρης και τα funds που λυμαίνονται τη ΔΕΗ. Τόσο απλά.
Από τότε που «απελευθερώθηκε» η αγορά ενέργειας στην Ελλάδα, οι καταναλωτές υποτίθεται ότι επιλέγουν έναν «πάροχο» ενέργειας με τον οποίο συμφωνούν συμβόλαιο με συγκεκριμένη τιμή ανά κιλοβατώρα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Μετά από αυτό, όμως, έρχονται τα… ψιλά γράμματα. Μαζί με αυτή την τιμή, ο καταναλωτής δεσμεύεται επίσης να πληρώνει στον πάροχο την «ρήτρα αναπροσαρμογής χρεώσεων προμήθειας». Η ρήτρα αυτή «αναπροσαρμόζει» την τιμή μονάδας που έχει συμφωνήσει ο καταναλωτής με βάση τις διακυμάνσεις της χοντρεμπορικής τιμής της κιλοβατώρας στο Χρηματιστήριο Ενέργειας — και πιο συγκεκριμένα με βάση τη μέση τιμή για τον προηγούμενο μήνα από τον μήνα της χρέωσης. Αυξάνεται η τιμή της χοντρεμπορικής, αυξάνεται και ο λογαριασμός του ρεύματος. Όλα αυτά κρυμμένα πίσω από έναν μαθηματικό τύπο — και μια πολιτική φυσικά!

H ρήτρα αναπροσαρμογής και οι κερδοσκόποι

Τι είναι και πως ενεργοποιείται η περιβόητη ρήτρα αναπροσαρμογής; Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Ο καταναλωτής μέσω του συμβολαίου του συμφωνεί μια τιμή την κιλοβατώρα (KWh) με τον πάροχο. Η τιμή αυτή για όλες τις μεγάλες εταιρείες της ενέργειας είναι περίπου ίδια και ανέρχεται σε 0,11 €/KWh την περίοδο αυτή για τους βασικούς παρόχους. Τι προβλέπει, λοιπόν, η «ρήτρα αναπροσαρμογής»; Αν η τιμή του ρεύματος που διαμορφώνεται με βάση τη μεσοσταθμική τιμή του χρηματιστηρίου της ενέργειας τον προηγούμενο μήνα κινείται έξω από κάποια όρια, τότε ενεργοποιείται η «ρήτρα». Αν η τιμή στο χρηματιστήριο είναι μεγαλύτερη από το «πάνω όριο», τότε το ρεύμα αυξάνεται, αν είναι μικρότερη από το «κάτω όριο», τότε μειώνεται.


Οι ληστές με τις γραβάτες, κυβερνήσεις και ΕΕ, καθόρισαν τη ρήτρα αναπροσαρμογής έτσι ώστε να ενεργοποιείται πάντα προς τα πάνω· μάλιστα ένα μέρος του ρεύματος ο καταναλωτής το πληρώνει δύο φορές!

Καταρχάς, από την έως τώρα αρθρογραφία ξέρουμε ότι η τιμή του ρεύματος στο χρηματιστήριο της ενέργειας δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το κόστος του ρεύματος, καθώς στο χρηματιστήριο πληρώνουμε όλο το ρεύμα σαν να είχε παραχθεί από φυσικό αέριο, πράγμα που προκαλεί μια αύξηση 35-40% στην τιμή του. Ξέρουμε, επίσης, ότι η χοντρεμπορική τιμή του ρεύματος φορτώνεται και με άλλες αδιανόητες χρεώσεις, όπως οι τιμές στο «χρηματιστήριο ρύπων» και άλλες.

Ποια είναι αυτά τα όρια πάνω από τα οποία ενεργοποιείται η «ρήτρα αναπροσαρμογής;». Όταν η τιμή της KWh στα συμβόλαια με τους καταναλωτές είναι 0,11€, θα περίμενε κανείς να ενεργοποιείται η ρήτρα όταν η τιμή ανεβαίνει πάνω από αυτό το όριο. Διότι μέχρις εκεί οι πάροχοι πληρώνονται κανονικά το ρεύμα. Κι όμως όχι! Οι εταιρείες αυθαίρετα (όχι η ΡΑΕ ή το υπουργείο!) έχουν ορίσει το όριο πέραν του οποίου ενεργοποιείται η ρήτρα στο 0,04 ευρώ/κιλοβατώρα (κάτω όριο) – 0,05 €/kWh (άνω όριο). Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν η μέση τιμή της κιλοβατώρας στο χρηματιστήριο τον προηγούμενο μήνα είναι μεταξύ 0,04 και 0,05 ευρώ, η ρήτρα δεν ενεργοποιείται και ο καταναλωτής πληρώνει μόνο τη συμφωνημένη τιμή του ρεύματος. Εάν η τιμή αυτή είναι κάτω από 0,04 ευρώ/κιλοβατώρα, τότε η ρήτρα είναι αρνητική και λειτουργεί υπέρ του καταναλωτή. Αν η τιμή είναι πάνω από 0,05 ευρώ/κιλοβατώρα, τότε η ρήτρα ενεργοποιείται και την πληρώνει ο καταναλωτής.

Αν όμως κανείς κοιτάξει κανείς λίγο πιο προσεκτικά τα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, θα δει ότι η μεσοσταθμική τιμή αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας δεν έχει πέσει κάτω από 0,04 €/kWh από το 2014 ως σήμερα (άρα και το 2019 που ξεκίνησε η ληστεία), ενώ αντίθετα από τότε και μετά η τιμή του ρεύματος είναι πάντα πάνω από 0,05 €/kWh. Έτσι οι ληστές με τις γραβάτες όρισαν ένα κάτω όριο που δεν ενεργοποιείται ποτέ και ένα πάνω όριο που ενεργοποιείται πάντα! Πόσο μάλλον που η τιμή που συγκρίνεται με το «πάνω όριο» του 0,05 δεν είναι καν η τιμή του χρηματιστηρίου της ενέργειας, αλλά προσαυξάνεται σύμφωνα με ορισμένους συντελεστές που καθορίζουν –και πάλι– αυθαίρετα οι εταιρείες!

Ας το δούμε με ένα παράδειγμα. Ο τύπος από τον οποίο βγαίνει η ρήτρα αναπροσαρμογής είναι: Y=αx+β. Ας πούμε ότι τον προηγούμενο μήνα η τιμή της κιλοβατώρας (KWh) στο χρηματιστήριο ενέργειας έκλεισε στις 0,266 €/kWh (τιμή x στον τύπο που καθορίζει τη «ρήτρα», το παράδειγμα είναι πραγματικό). Τότε οι καλές μας εταιρείες φορτώνουν πάνω σε αυτήν την τιμή ένα 15% (το πολλαπλασιάζουν επί 1,15, συντελεστής α στον τύπο της ρήτρας) και προσθέτουν ένα ακόμα 0,0115 (συντελεστής β). Έτσι, το νούμερο το οποίο συγκρίνουν με το 0,05 (όριο ενεργοποίησης της ρήτρας) είναι μια ακόμα πιο προσαυξημένη τιμή, στα 0,3174 €/kWh!

Από που προκύπτουν αυτοί οι συντελεστές; Γιατί υπάρχουν; Από τον ιστότοπο της ΡΑΕ μαθαίνουμε ότι: «Οι συντελεστές α και β παρέχουν στον Προμηθευτή τη δυνατότητα ενσωμάτωσης κόστους που δύναται να προκύπτει από τη μεταβολή του βασικού μεγέθους x, εν είδει πρόβλεψης» (η υπογράμμιση της ΡΑΕ). Ενώ δηλαδή η τιμή της κιλοβατώρας διαμορφώνεται με βάση την ακριβότερη τιμή, τη χρηματιστηριακή τιμή του φυσικού αερίου, κι ενώ μέσω της ρήτρας ο πάροχος δεν χάνει ποτέ, αφού ό,τι γίνεται στο Χρηματιστήριο Ενέργειας το «φορτώνει» απευθείας στον καταναλωτή, έχει δικαίωμα να χρεώνει επιπλέον και την… πρόβλεψη για την τυχόν μελλοντική μεταβολή της τιμής της ενέργειας!

Από την ιστοσελίδα της ΡΑΕ (ΑΠ. 409/2020) μαθαίνουμε ακόμα ότι: «[…] η ανάγκη ενεργοποίησης του μηχανισμού (σ.σ. ρήτρα) θα προκύπτει ως εξαιρετική περίπτωση, όταν οι τιμές του μεγέθους x (σ.σ. του χρηματιστηρίου) κινούνται σε επίπεδα δυσχερώς προβλέψιμα, βάσει των στοιχείων που ήταν διαθέσιμα στον Προμηθευτή κατά την κατάρτιση της σύμβασης προμήθειας ή κατά τη διαμόρφωση των τιμολογίων και των παραμέτρων τους». Είναι σαφές από τα παραπάνω ότι το 0,05 είναι υπολογισμένο για να ενεργοποιείται όχι σε «εξαιρετικές περιπτώσεις», αλλά πάντα! Έτσι, η τελική τιμή της ρήτρας αναπροσαρμογής που φτάνει στον λογαριασμό είναι αυτό το 0,3174-0,05= 0,266 €/kWh. Για ένα μέσο σπίτι που μπορεί να ξοδεύει 1.000 kWh τον μήνα, αυτό σημαίνει 266 ευρώ συν τα 110 ευρώ του ρεύματος, συν οι ρυθμιζόμενες χρεώσεις, να τα πως βγαίνουν τα 500 και 600 ευρώ λογαριασμοί. Να, λοιπόν, η «ρήτρα αναπροσαρμογής». Ενεργοποιείται προς τα πάνω πάντα, προς τα κάτω ποτέ. O καταναλωτής μάλιστα πληρώνει δύο φορές την τιμή της κιλοβατώρας μεταξύ 0,05 και 0,11 ευρώ, αφού την χρεώνεται και μέσα στην τιμή της κατανάλωσης (τιμή συμβολαίου) και ως ρήτρα αναπροσαρμογής. Φορτώνεται, επίσης, αυθαίρετες προσαυξήσεις χωρίς καμιά απολύτως αιτιολογία. Ζήτω η απελευθέρωση της αγοράς.

Η τιμή του ρεύματος καθορίζεται από τους κερδοσκοπικούς μηχανισμούς και όχι από το κόστος του

Το ρεύμα είναι ζωτικό κοινωνικό αγαθό και δεν πρέπει να το στερείται κανείς και καμία. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο με ριζικά μέτρα που είναι:

α) Επιβολή διατίμησης στις τιμές ενέργειας, κατάργηση του ΦΠΑ και των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα, στη θέρμανση και στα τιμολόγια κοινωνικής ωφέλειας.

β) Πλήρης κατάργηση της «ρήτρας αναπροσαρμογής» και των Χρηματιστηρίων Ενέργειας και Ρύπων.

γ) Κρατικοποίηση της ΔΕΗ και όλων των μονάδων παραγωγής ενέργειας, χωρίς αποζημίωση με εργατικό και λαϊκό έλεγχο.

δ) Αξιοποίηση των εγχώριων πλουτοπαραγωγικών πηγών από τον εθνικοποιημένο ενεργειακό τομέα με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες και με σεβασμό στο περιβάλλον.

ε) Απειθαρχία και ρήξη με τις εντολές και τους κανονισμούς της ΕΕ για την «απελευθέρωση της αγοράς» και το «target model». Για να μην βρεθεί οικογένεια χωρίς ρεύμα και παιδί να διαβάζει με κερί.


Ο ΣΥΡΙΖΑ αποδέχεται τα Χρηματιστήρια Ενέργειας και τη Ρήτρα

Μπροστά σε αυτόν τον Αρμαγεδδώνα αξίζει να δούμε τη στάση άλλων δυνάμεων. Σε πρόσφατο άρθρο του στην Αυγή (15/4/2022), ο Γ. Σταθάκης, που επι των ημερών του θεσμοθετήθηκε το χρηματιστήριο ενέργειας, αναλαμβάνει να μας διαφωτίσει για το πώς θα λύσει το πρόβλημα, του οποίου μεγαλοπρεπώς έχτισε τα θεμέλια.

Πρώτο, η κυβέρνηση, στηριγμένη στο εναπομείναν 34%, αξιοποιεί την (ιδιωτική κατά 66%) ΔΕΗ για να ελέγξει τις κερδοσκοπικές τάσεις. Ούτε κατάργηση του χρηματιστηρίου της ενέργειας, ούτε καν «απεξάρτηση της χονδρεμπορικής τιμής από το φυσικό αέριο», όπως έκαναν ήδη Ισπανία και Πορτογαλία! Απλά «αξιοποίηση της ΔΕΗ».

Δεύτερο, επιβολή πλαφόν από τη ΡΑΕ. Αλλά ξέρουμε πως για οποιοδήποτε πλαφόν καραδοκεί η «Επιτροπή Ανταγωνισμού» της ΕΕ, για να διαφυλάξει τον –όπως είδαμε– πολύ «υγιή ανταγωνισμό». Τρίτο, μείωση του πλαφόν στη «ρήτρα αναπροσαρμογής». Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν τολμάει να ψελλίσει καν την κατάργηση της «ρήτρας αναπροσαρμογής». Ψάχνει να βρει πλαφόν και αναστολή για ένα χρόνο, όπως άλλωστε και ο Μητσοτάκης, χωρίς μάλιστα να διευκρινίζει αν οι «πάροχοι» θα αποζημιωθούν για τη «χασούρα» — όπως κάνει η ΝΔ ή όχι!

Τέταρτο, μείωση ειδικών φόρων κατανάλωσης και ΦΠΑ, ξεχνώντας ότι οι «εταίροι» στην ΕΕ όρισαν πως η Ελλάδα, αν και θα φύγει απ’ την «ενισχυμένη εποπτεία» τον Αύγουστο, ως «υπερχρεωμένη χώρα» δεν μπορεί να χρηματοδοτεί δαπάνες πάνω από την αύξηση του ΑΕΠ της, κοντά στο 1,5% για το 2023! Έτσι, χωρίς καμία ρήξη ούτε με τους πανίσχυρους καπιταλιστές της ενέργειας, ούτε με το δαιδαλώδες πλαίσιο της ΕΕ, ούτε καν με τις συγκεκριμένες επιλογές της ΝΔ, χωρίς γενικά να αλλάξει το παραμικρό, θα εξορθολογίσει ο ΣΥΡΙΖΑ την «αγορά», θα παίξει το κράτος τον «ρυθμιστικό του ρόλο» και όλα θα γίνουν ωραία και αρμονικά.

Στην ίδια «ρεαλιστική» ρότα κινείται και το ΜΕΡΑ25. Με όμορφες προτάσεις «ρεαλιστικής απειθαρχίας», σύμφωνα με τις οποίες μάλιστα η ΕΕ δεν φταίει, είναι «οι έλληνες μαυραγορίτες και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι που κρύβονται πίσω από τις Βρυξέλλες». Οι προτάσεις του περιορίζονται σε τεχνικές προτάσεις στα πλαίσια του χρηματιστηρίου της ενέργειας, οι βασικοί κανόνες του οποίου είναι κατοχυρωμένοι στους Κανονισμούς της ΕΕ! Άλλωστε, όπως μας δηλώνει το ΜΕΡΑ25, «τα μέτρα του ΜέΡΑ25 είναι απολύτως αντίστοιχα εκείνων που ισχύουν στη Γερμανία, όπου το 80% της ενέργειας παρέχεται όπως εμείς προτείνουμε». Μεγάλη επιτυχία. Στην άνοδο των τιμών του δείκτη καταναλωτή στη Γερμανία «στη δεύτερη θέση έρχεται το ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο στοίχισε στους παραγωγούς σχεδόν 88% περισσότερο από ότι πριν ένα χρόνο», όπως μας πληροφορεί η DW στις 22/5.


του Αντώνη Δραγανίγου

πηγή: https://prin.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου