Υπάρχει ένας τόπος σ’ έναν χρόνο, όπου τα μέρη δεν έχουν γεωγραφικές συντεταγμένες, μπορεί ούτε καν ονόματα, απολαμβάνουν όμως το θαυμασμό και την έγνοια των ανθρώπων.
Η Ρουμανία
Ξέρω ότι υπάρχει ένα αγόρι στη Ρουμανία που λέγεται Κοσμίν και το καλοκαίρι που μας πέρασε χάλασε το ποδήλατό του. Μένει σε ένα μέρος που είναι όπως πας και μετά στρίβεις και είναι λίγο σαν πόλη και λίγο σαν χωριό. Ο φίλος του Κοσμίν, ο Βασίλης πηγαίνει σχολείο στην Αθήνα.
Προσχέδιο: Το μυστικό ρομπότ που γράφει τα μαθήματα
Η δασκάλα του Βασίλη ενημερώνει τη μητέρα του, ότι ο αυτός είναι συνέχεια αφηρημένος και δεν κάνει τις σχολικές του εργασίες. Η μητέρα του δουλεύει σκληρά και απαιτεί την ίδια συνέπεια και από το Βασίλη, γι’ αυτό έχει επιβάλλει ένα αυστηρό πρόγραμμα μελέτης στο σπίτι, το οποίο επιτηρεί η ίδια, όταν έρχεται πτώμα από τη δουλειά. Δεν καταλαβαίνει ποιος είναι ο λόγος που δεν δουλεύει ο Βασίλης στο σχολείο και το μυαλό της πάει σε χίλια δυο άσχημα πράγματα. Τόσο πολύ σκέφτεται συνέχεια πιθανές αιτίες που καμιά φορά νομίζει ότι λιγοστεύει ο αέρας γύρω της και παίρνει μεγάλες και βαθιές ανάσες για να συνεχίσει. «Έχει κάτι το παιδί και δεν το έχει καταλάβει;» «Μήπως τον πείραξαν οι κρίσεις άσθματος που είχε μωρό;» «Μήπως το ελληνικό σχολείο δεν μπορεί να επιβάλλει κανόνες στα παιδιά και δεν καταφέρει ο Βασίλης να τελειώσει το σχολείο;» «Μήπως εδώ δεν φροντίζουν τα παιδιά που δεν τα θεωρούν δικά τους;»
Ο Βασίλης όμως είπε σε μένα το μυστικό: Το περασμένο καλοκαίρι, την τελευταία μέρα πριν φύγουν από τη Ρουμανία για να έρθουν στην Ελλάδα- το μεσημέρι που κοιμούνται οι μεγάλοι-πήγε με το ποδήλατό του στο σπίτι του Κοσμίν, όπως έκανε κάθε μέρα. Όμως το ποδήλατο του Κοσμίν είχε χαλάσει κι αυτός δεν πήγε βόλτα παρά κάθισε ώρα πολλή να βοηθήσει το φίλο του να το φτιάξει ώσπου η μητέρα του Κοσμίν είπε: «Βράδιασε τώρα, αύριο πάλι θα ξαναπροσπαθήσετε». Όμως το αύριο ο Βασίλης έφυγε και δεν ξέρει αν το ποδήλατο φτιάχτηκε και ανησυχεί. Μπορεί ο Κοσμίν να είναι ακόμα στενοχωρημένος, μπορεί και όχι. Όταν η μητέρα του τηλεφωνεί στη δική της τη μητέρα στη Ρουμανία, ο Βασίλης πάντα της ζητάει να ρωτήσει για το ποδήλατο του Κοσμίν αλλά εκείνη μάλλον το ξεχνάει, όπως καταλαβαίνει από τα λίγα ρουμανέζικα που ξέρει.
Κι έτσι όλη μέρα στο σχολείο τον απασχολεί αυτό το πρόβλημα αλλά όταν γυρνάει σπίτι κάνει τις εργασίες του γιατί μετά από αυτό η μητέρα του είναι πάντα χαρούμενη.
Δεν ξέρει τι να κάνει τώρα, όμως ξέρει σίγουρα τι θα κάνει μετά. Όταν μεγαλώσει θα εφεύρει το «Μυστικό ρομπότ που κάνει τα μαθήματα». Θα κάνει όλες τις σχολικές εργασίες των παιδιών μυστικά και έτσι θα είναι όλοι χαρούμενοι και οι δάσκαλοι και οι μαμάδες, προπάντων αυτές, κι έτσι τα παιδιά θα μπορούν να ασχολούνται με τα πραγματικά τους προβλήματα, όπως το ποδήλατο του Κοσμίν.
Η Αλβανία
Ο Ζώης πήγαινε στη Δευτέρα Δημοτικού, όταν έσπρωξε δειλά την πόρτα της τάξης μου και μπήκε αργά χωρίς να μιλήσει και χωρίς να είναι μαθητής του τμήματος. Τον χαιρέτησα, μου χαμογέλασε κι έκατσε. Τον ρώτησα αν χρειάζεται κάτι και απάντησε ήρεμα: «Όχι».
Πέρασε ώρα σιωπής, χτύπησε το κουδούνι, με χαιρέτησε κι έφυγε.
Αυτό ξανάγινε αρκετές φορές ώσπου εγώ έσπασα την ησυχία:
-Ωραίο όνομα το Ζώης, σημαίνει ζωή. Είναι του παππού;
-Όχι, οι γονείς μου, μού είπαν ότι με έβγαλαν έτσι γιατί αγαπάνε πολύ ο ένας τον άλλον.
-Από πού είναι οι γονείς σου;
-Από το Ελμπασσάν.
-Ξέρω ένα ποίημα για το Ελμπασσάν.
-Πες το μου.
-Δεν το θυμάμαι απ΄έξω. Το έχει γράψει ο Εγγονόπουλος.
Με κοίταξε χαμένος, οπότε εγώ με την ενήλικη συμπόνοια μου, του υποσχέθηκα ότι την επόμενη μέρα θα έφερνα το βιβλίο από το σπίτι μου και θα του το διάβαζα και με τις ενήλικες προτεραιότητές μου, το ξέχασα και την επόμενη και πολλές επόμενες μέρες. Για πολύ καιρό έβλεπα το κεφάλι του να ξεπροβάλλει από την πόρτα και με ορθάνοιχτα μάτια να με ρωτάει: « Το φέρατε;» Κι εγώ, σιχτιρίζοντας από μέσα μου, επαναλάμβανα : «Αχ! Συγγνώμη, θα το φέρω αύριο». Δεν θύμωσε ποτέ αλλά μετά από δύο μήνες αναγκάστηκα να ψάξω και με κόπο να βρω το αναθεματισμένο βιβλίο, χωμένο και ξεχασμένο σε μια άκρη της βιβλιοθήκης μου.
Όταν έφτασε η ώρα της ανάγνωσης ο Ζώης κάθισε, σταύρωσε τα χέρια του και πήρε επίσημο ύφος. Εγώ σκέφτηκα ότι επιτέλους θα γλύτωνα αφού ο μικρός θα καταλάβαινε ότι τα ποιήματα και δη τα υπερρεαλιστικά είναι για μεγάλους. Όταν τελείωσα την ανάγνωση με κοίταξε στα μάτια και είπε απλά: «Είναι πολύ ωραίο» κι έφυγε. Την επόμενη μέρα μου έφερε μια ζωγραφιά που έδειχνε τον ίδιο να χρησιμοποιεί τη «μέθοδο Εγγονόπουλου», δηλαδή να πηδάει μια φωτιά στην Αθήνα και να βρίσκεται «απότομα» στο Ελμπασσάν. Τις ερχόμενες μέρες κατέφθαναν συνέχεια παιδιά από το τμήμα του κι έφερναν κι αυτά ζωγραφιές που πήδαγαν μια φωτιά από «λαϊκή γειτονιά της Αθήνας» κι έχοντας «βαθύ πόθο» έφταναν στην …Κίνα, στο Γαλαξείδι, στην Αμερική, στο Έβερεστ, στον Άγιο Δομήνικο, στο Ληξούρι. Και το φαινόμενο επεκτάθηκε και σε άλλες τάξεις, τόσο που αναγκαστήκαμε αρκετοί εκπαιδευτικοί να ασχοληθούμε και να παρουσιάσουμε μια έκθεση με τα έργα τους που πολύ άρεσε σε όλους μας και στα παιδιά και στους γονείς, αν και δεν καταγράφηκε σε κανένα κιτάπι «επιτευγμάτων» μας.
Μετά από τέσσερα χρόνια έμαθα ξαφνικά ότι ο πατέρας του Ζώη πέθανε αφού είχε παλέψει όλα αυτά τα χρόνια με ανίατη νόσο. Κανένας δεν το γνώριζε στο σχολείο. Όταν το μάθαμε, η μητέρα του με περισσή σεμνότητα και αξιοπρέπεια μας ευχαρίστησε όλους που προσφερθήκαμε να βοηθήσουμε και μεταξύ άλλων είπε ότι ο Ζώης γνώριζε από την αρχή την αλήθεια.
Σκέφτηκα πόσα πράγματα δεν γνωρίζουμε για τους νέους ανθρώπους που συναναστρεφόμαστε καθημερινά και ως αντίδραση σε αυτή την ενοχή προσπάθησα να βρω πληροφορίες για το τοπίο και την ιστορία που γέννησαν αυτή τη γενναία οικογένεια. Μου ήρθε στο μυαλό το πρόσωπο του Ζώη και παρατώντας τις πληροφορίες, έκλεισα τα μάτια μέσα στην «οδυνηρή μοναξιά μου», έπιασα από το ένα χέρι τον Εγγονόπουλο, από το άλλο το Ζώη, πήρα φόρα, πήδηξα τη φωτιά και βρέθηκα απότομα στον τόπο όπου οι γυναίκες αγαπιούνται βαθιά με τους άντρες, παλεύουν με θάρρος το Χάρο και αντί για κακομοιριά δημιουργούν ζωή.
Από την Αθήνα στο Ελμπασσάν
της Ευγενίας Ε.Μ.Ε. Αγνώστου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου